The Rigveda: Metrically Restored Text

Metrically Restored Text

Karen Thomson and Jonathan Slocum

Index

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

---

N.B. An earlier version of this text was published in electronic form as:

RIG VEDA, A METRICALLY RESTORED TEXT, edited by Barend A. van Nooten and Gary B. Holland, Harvard Oriental Series, vol. 50.

That electronic text, itself derived from a much earlier UT Linguistics Research Center electronic text, bore the legend:

Copyright with the authors and Harvard Oriental Series. The electronic text may be used for research but not for commercial purposes.

Our use here is for research. The electronic text has been much revised (see our Introduction) and converted to Unicode/HTML in this online edition; re: the significance of color and smaller type size in particular, see the Popular Rigveda. Copyright to all revisions and HTML tagging is assigned to the University of Texas, though responsibility for content lies with the authors. This HTML edition may be used for research but not for commercial purposes.

---

1

2.001.01a     tvám agne dyúbhis tuvám āśuśukṣáṇis
2.001.01b     tuvám adbhiyás tuvám áśmanas pári
2.001.01c     tuváṃ vánebhyas tuvám óṣadhībhiyas
2.001.01d     tuváṃ nr̥̄ṇā^́ṃ⁺ nr̥pate jāyase śúciḥ

2.001.02a     távāgne hotráṃ táva potrám r̥tvíyaṃ
2.001.02b     táva neṣṭráṃ tuvám agníd r̥tāyatáḥ
2.001.02c     tava praśāstráṃ tuvám adhvarīyasi
2.001.02d     brahmā^́ cā^́si gr̥hápatiś ca no dáme

2.001.03a     tvám agna índro vr̥ṣabháḥ satā^́m asi
2.001.03b     tuváṃ víṣṇur urugāyó namasíyaḥ
2.001.03c     tuvám brahmā^́ rayivíd brahmaṇas pate
2.001.03d     tuváṃ vidhartaḥ sacase púraṃdhiyā

2.001.04a     tvám agne rā^́jā váruṇo dhr̥távratas
2.001.04b     tuvám mitró bhavasi dasmá ī^́ḍiyaḥ
2.001.04c     tvám aryamā^́ sátpatir yásya sambhújaṃ
2.001.04d     tuvám áṃśo vidáthe deva bhājayúḥ

2.001.05a     tvám agne tváṣṭā vidhaté suvī^́riyaṃ
2.001.05b     táva gnā^́vo mitramahaḥ sajātíyam
2.001.05c     tvám āśuhémā rariṣe suáśviyaṃ
2.001.05d     tuváṃ narā^́ṃ śárdho asi purūvásuḥ

2.001.06a     tvám agne rudró ásuro mahó divás
2.001.06b     tuváṃ śárdho mā^́rutam pr̥kṣá īśiṣe
2.001.06c     tuváṃ vā^́tair aruṇaír yāsi śaṃgayás
2.001.06d     tuvám pūṣā^́ vidhatáḥ pāsi nú tmánā

2.001.07a     tuvám agne draviṇodā^́ araṃkŕ̥te
2.001.07b     tuváṃ deváḥ savitā^́ ratnadhā^́ asi
2.001.07c     tuvám bhágo nr̥pate vásva īśiṣe
2.001.07d     tuvám pãyúr dáme yás te ávidhat

2.001.08a     tuvā^́m agne dáma ā^́ viśpátiṃ víśas
2.001.08b     tuvā^́ṃ rā^́jānaṃ suvidátram r̥ñjate
2.001.08c     tuváṃ víśvāni suanīka patyase
2.001.08d     tuváṃ sahásrāṇi śatā^́ dáśa práti

2.001.09a     tuvā^́m agne pitáram iṣṭíbhir náras
2.001.09b     tuvā^́m bhrātrā^́ya śámiyā tanūrúcam
2.001.09c     tuvám putró bhavasi yás te ávidhat
2.001.09d     tuváṃ sákhā suśévaḥ pāsi ādhŕ̥ṣaḥ

2.001.10a     tuvám agna r̥bhúr āké namasíyas
2.001.10b     tváṃ vā^́jasya kṣumáto rāyá īśiṣe
2.001.10c     tuváṃ ví bhāsi ánu dakṣi dāváne
2.001.10d     tuváṃ viśíkṣur asi yajñám ātániḥ

2.001.11a     tuvám agne áditir deva dāśúṣe
2.001.11b     tuváṃ hótrā bhā^́ratī vardhase girā^́
2.001.11c     tuvám íḷā śatáhimāsi dákṣase
2.001.11d     tváṃ vr̥trahā^́ vasupate sárasvatī

2.001.12a     tuvám agne súbhr̥ta uttamáṃ váyas
2.001.12b     táva spārhé várṇa ā^́ saṃdŕ̥śi śríyaḥ
2.001.12c     tuváṃ vā^́jaḥ pratáraṇo br̥hánn asi
2.001.12d     tuváṃ rayír bahuló viśvátas pr̥thúḥ

2.001.13a     tuvā^́m agna āditiyā^́sa āsíyaṃ
2.001.13b     tuvā^́ṃ jihvā^́ṃ śúcayaś cakrire kave
2.001.13c     tvā^́ṃ rātiṣā^́co adhvaréṣu saścire
2.001.13d     tuvé devā^́ havír adanti ā^́hutam

2.001.14a     tvé agne víśve amŕ̥tāso adrúha
2.001.14b     āsā^́ devā^́ havír adanti ā^́hutam
2.001.14c     tváyā mártāsaḥ suvadanta āsutíṃ
2.001.14d     tuváṃ gárbho vīrúdhāṃ jajñiṣe śúciḥ

2.001.15a     tuváṃ tā^́n sáṃ ca práti cāsi majmánā
2.001.15b     ágne sujāta prá ca deva ricyase
2.001.15c     pr̥kṣó yád átra mahinā^́ ví te bhúvad
2.001.15d     ánu dyā^́vāpr̥thivī^́ ródasī ubhé

2.001.16a     yé stotŕ̥bhyo góagrām áśvapeśasam
2.001.16b     ágne rātím upasr̥jánti sūráyaḥ
2.001.16c     asmā^́ñ ca tā^́ṃś ca prá hí néṣi vásya ā^́
2.001.16d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

2

2.002.01a     yajñéna · vardhata jātávedasam
2.002.01b     agníṃ yajadhvaṃ havíṣā tánā girā^́
2.002.01c     samidhānáṃ suprayásaṃ súvarṇaraṃ
2.002.01d     dyukṣáṃ hótāraṃ vr̥jáneṣu dhūrṣádam

2.002.02a     abhí tvā náktīr uṣáso vavāśire
2.002.02b     ágne vatsáṃ ná svásareṣu dhenávaḥ
2.002.02c     divá ivéd aratír mā^́nuṣā yugā^́
2.002.02d     kṣápo bhãsi puruvāra saṃyátaḥ

2.002.03a     táṃ devā^́ budhné rájasaḥ sudáṃsasaṃ
2.002.03b     diváspr̥thivyór aratíṃ ní erire
2.002.03c     rátham iva védiyaṃ śukráśociṣam
2.002.03d     agním mitráṃ ná kṣitíṣu praśáṃsiyam

2.002.04a     tám ukṣámāṇaṃ rájasi svá ā^́ dáme
2.002.04b     candrám iva surúcaṃ hvārá ā^́ dadhuḥ
2.002.04c     pŕ̥śnyāḥ pataráṃ citáyantam akṣábhiḥ
2.002.04d     pāthó ná pāyúṃ jánasī ubhé ánu

2.002.05a     sá hótā víśvam pári bhūtu adhvaráṃ
2.002.05b     tám u havyaír mánuṣa r̥ñjate girā^́
2.002.05c     hiriśipró vr̥dhasānā^́su járbhurad
2.002.05d     dyaúr ná stŕ̥bhiś citayad ródasī ánu

2.002.06a     sá no revát samidhānáḥ suastáye
2.002.06b     saṃdadasvā^́n rayím asmā^́su dīdihi
2.002.06c     ā^́ naḥ kr̥ṇuṣva suvitā^́ya ródasī
2.002.06d     ágne havyā^́ mánuṣo deva vītáye

2.002.07a     dā^́ no agne br̥ható dā^́ḥ sahasríṇo
2.002.07b     duró ná vā^́jaṃ śrútiyā ápā vr̥dhi
2.002.07c     prā^́cī dyā^́vāpr̥thivī^́ bráhmaṇā kr̥dhi
2.002.07d     súvar ṇá śukrám uṣáso ví didyutaḥ

2.002.08a     sá idhāná uṣáso rā^́miyā ánu
2.002.08b     súvar ṇá dīded aruṣéṇa bhānúnā
2.002.08c     hótrābhir agnír mánuṣaḥ suadhvaró
2.002.08d     rā^́jā viśā^́m átithiś cā^́rur āyáve

2.002.09a     evā^́ no agne amŕ̥teṣu pūrviya
2.002.09b     dhī^́ṣ pīpāya br̥háddiveṣu mā^́nuṣā
2.002.09c     dúhānā dhenúr vr̥jáneṣu kāráve
2.002.09d     tmánā śatínam pururū^́pam iṣáṇi

2.002.10a     vayám agne árvatā vā suvī^́riyam
2.002.10b     bráhmaṇā vā citayemā jánām̐ áti
2.002.10c     asmā^́kaṃ dyumnám ádhi páñca kr̥ṣṭíṣu
2.002.10d     uccā^́ súvar ṇá śuśucīta duṣṭáram

2.002.11a     sá no bodhi sahasiya praśáṃsiyo
2.002.11b     yásmin sujātā^́ iṣáyanta sūráyaḥ
2.002.11c     yám agne yajñám upayánti vājíno
2.002.11d     nítye toké dīdivā^́ṃsaṃ suvé dáme

2.002.12a     ubháyāso jātavedaḥ siyāma te
2.002.12b     stotā^́ro agne sūráyaś ca śármaṇi
2.002.12c     vásvo rāyáḥ puruścandrásya bhū^́yasaḥ
2.002.12d     prajā^́vataḥ suapatyásya śagdhi naḥ

2.002.13a     yé stotŕ̥bhyo góagrām áśvapeśasam
2.002.13b     ágne rātím upasr̥jánti sūráyaḥ
2.002.13c     asmā^́ñ ca tā^́ṃś ca prá hí néṣi vásya ā^́
2.002.13d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

3

2.003.01a     sámiddho agnír níhitaḥ pr̥thivyā^́m
2.003.01b     pratyáṅ víśvāni bhúvanāni asthāt
2.003.01c     hótā pavākáḥ⁺ pradívaḥ sumedhā^́
2.003.01d     devó devā^́n yajatu agnír árhan

2.003.02a     nárāśáṃsaḥ práti dhā^́māni añján
2.003.02b     tisró dívaḥ práti mahnā^́ suarcíḥ
2.003.02c     ghr̥taprúṣā mánasā havyám undán
2.003.02d     mūrdhán yajñásya sám anaktu devā^́n

2.003.03a     īḷitó agne mánasā no árhan
2.003.03b     devā^́n yakṣi mā^́nuṣāt pū^́rvo adyá
2.003.03c     sá ā^́ vaha marútāṃ śárdho ácyutam
2.003.03d     índraṃ naro barhiṣádaṃ yajadhvam

2.003.04a     déva barhir várdhamānaṃ suvī^́raṃ
2.003.04b     stīrṇáṃ rāyé subháraṃ védi asyā^́m
2.003.04c     ghr̥ténāktáṃ vasavaḥ sīdatedáṃ
2.003.04d     víśve devā ādityā yajñíyāsaḥ

2.003.05a     ví śrayantām urviyā^́ hūyámānā
2.003.05b     dvā^́ro devī^́ḥ suprāyaṇā^́ námobhiḥ
2.003.05c     vyácasvatīr ví prathantām ajuryā^́
2.003.05d     várṇam punānā^́ yaśásaṃ suvī^́ram

2.003.06a     sādhú ápāṃsi sanátā na ukṣité
2.003.06b     uṣā^́sānáktā vayíyeva raṇvité
2.003.06c     tántuṃ tatáṃ saṃváyantī samīcī^́
2.003.06d     yajñásya péśaḥ sudúghe páyasvatī

2.003.07a     daívyā hótārā prathamā^́ vidúṣṭara
2.003.07b     r̥jú yakṣataḥ sám r̥cā^́ vapúṣṭarā
2.003.07c     devā^́n yájantāv r̥tuthā^́ sám añjato
2.003.07d     nā^́bhā pr̥thivyā^́ ádhi sā^́nuṣu triṣú

2.003.08a     sárasvatī sādháyantī dhíyaṃ na
2.003.08b     íḷā devī^́ bhā^́ratī viśvátūrtiḥ
2.003.08c     tisró devī^́ḥ svadháyā barhír édám
2.003.08d     áchidram pāntu śaraṇáṃ niṣádya

2.003.09a     piśáṅgarūpaḥ subháro vayodhā^́ḥ
2.003.09b     śruṣṭī^́ vīró jāyate devákāmaḥ
2.003.09c     prajā^́ṃ tváṣṭā ví ṣyatu nā^́bhim asmé
2.003.09d     áthā devā^́nām ápi etu pā^́thaḥ

2.003.10a     vánaspátir avasr̥jánn úpa sthād
2.003.10b     agnír havíḥ sūdayāti prá dhībhíḥ
2.003.10c     trídhā sámaktaṃ nayatu prajānán
2.003.10d     devébhyo daívyaḥ śamitópa havyám

2.003.11a     ghr̥tám mimikṣe ghr̥tám asya yónir
2.003.11b     ghr̥té śritó ghr̥tám ū asya dhā^́ma
2.003.11c     anuṣvadhám ā^́ vaha mādáyasva
2.003.11d     svā^́hākr̥taṃ vr̥ṣabha vakṣi havyám

4

2.004.01a     huvé vaḥ sudiyótmānaṃ suvr̥ktíṃ
2.004.01b     viśā^́m agním átithiṃ suprayásam
2.004.01c     mitrá iva yó didhiṣā^́yiyo bhū^́d
2.004.01d     devá ā^́deve jáne jātávedāḥ

2.004.02a     imáṃ vidhánto apã^́ṃ sadhásthe
2.004.02b     dvitā^́dadhur bhr̥gavo vikṣú āyóḥ
2.004.02c     eṣá víśvāni abhí astu bhū^́mā
2.004.02d     devā^́nām agnír aratír jīrā^́śvaḥ

2.004.03a     agníṃ devā^́so mā^́nuṣīṣu vikṣú
2.004.03b     priyáṃ dhuḥ · kṣeṣiyánto ná mitrám
2.004.03c     sá dīdayad uśatī^́r ū^́rmiyā ā^́
2.004.03d     dakṣā^́yiyo yó dā^́svate dáma ā^́

2.004.04a     asyá raṇvā^́ · suvásyeva puṣṭíḥ
2.004.04b     sáṃdr̥ṣṭir asya hiyānásya dákṣoḥ
2.004.04c     ví yó bháribhrad óṣadhīṣu jihvā^́m
2.004.04d     átyo ná ráthyo dodhavīti vā^́rān

2.004.05a     ā^́ yán me ábhvaṃ vanádaḥ pánanta
2.004.05b     uśígbhiyo ná amimīta várṇam
2.004.05c     sá citréṇa cikite ráṃsu bhāsā^́
2.004.05d     jujurvā^́m̐ yó · múhur ā^́ yúvā bhū^́t

2.004.06a     ā^́ yó vánā tātr̥ṣāṇó ná bhā^́ti
2.004.06b     vã^́r ṇá pathā^́ ráthiyeva svānīt
2.004.06c     kr̥ṣṇáadhvā tápū raṇváś ciketa
2.004.06d     diyaúr iva smáyamāno nábhobhiḥ

2.004.07a     sá yó ví ásthād abhí dákṣad urvī^́m
2.004.07b     paśúr ná eti suvayúr ágopāḥ
2.004.07c     agníḥ śocíṣmām̐ atasā^́ni uṣṇán
2.004.07d     kr̥ṣṇávyathir asvadayan ná bhū^́ma

2.004.08a     nū^́ te pū^́rvasya ávaso ádhītau
2.004.08b     tr̥tī^́ye · vidáthe mánma śaṃsi
2.004.08c     asmé agne saṃyádvīram br̥hántaṃ
2.004.08d     kṣumántaṃ vā^́jaṃ suapatyáṃ rayíṃ dāḥ

2.004.09a     tváyā yáthā gr̥tsamadā^́so agne
2.004.09b     gúhā vanvánta úparām̐ abhí ṣyúḥ
2.004.09c     suvī^́rāso · abhimātiṣā^́haḥ
2.004.09d     smát sūríbhyo gr̥ṇaté tád váyo dhāḥ

5

2.005.01a     hótājaniṣṭa cétanaḥ
2.005.01b     pitā^́ pitŕ̥bhya ūtáye
2.005.01c     prayákṣañ jéniyaṃ vásu
2.005.01d     śakéma vājíno yámam

2.005.02a     ā^́ yásmin saptá raśmáyas
2.005.02b     tatā^́ yajñásya netári
2.005.02c     manuṣvád daívyam aṣṭamám
2.005.02d     pótā víśvaṃ tád invati

2.005.03a     dadhanvé vā yád īm ánu
2.005.03b     vócad bráhmāṇi vér u tát
2.005.03c     pári víśvāni kā^́viyā
2.005.03d     nemíś cakrám ivābhavat

2.005.04a     sākáṃ hí śúcinā śúciḥ
2.005.04b     praśāstā^́ krátunā^́jani
2.005.04c     vidvā^́m̐ asya vratā^́ dhruvā^́
2.005.04d     vayā^́ ivā^́nu rohate

2.005.05a     tā^́ asya várṇam āyúvo
2.005.05b     néṣṭuḥ sacanta dhenávaḥ
2.005.05c     kuvít tisŕ̥bhya ā^́ váraṃ
2.005.05d     svásāro yā^́ idáṃ yayúḥ

2.005.06a     yádī mātúr úpa svásā
2.005.06b     ghr̥tám bháranti ásthita
2.005.06c     tā^́sām adhvaryúr ā^́gatau
2.005.06d     yávo vr̥ṣṭī^́va modate

2.005.07a     suváḥ suvā^́ya dhā^́yase
2.005.07b     kr̥ṇutā^́m r̥tvíg r̥tvíjam
2.005.07c     stómaṃ yajñáṃ ca ā^́d áraṃ
2.005.07d     vanémā rarimā^́ vayám

2.005.08a     yáthā vidvā^́m̐ áraṃ kárad
2.005.08b     víśvebhyo yajatébhiyaḥ
2.005.08c     ayám agne tuvé ápi
2.005.08d     yáṃ yajñáṃ cakr̥mā^́ vayám

6

2.006.01a     imā^́m me agne samídham
2.006.01b     imā^́m upasádaṃ vaneḥ
2.006.01c     imā^́ u ṣú śrudhī gíraḥ

2.006.02a     ayā^́ te agne vidhema
2.006.02b     ū^́rjo napād áśvamiṣṭe
2.006.02c     enā^́ sūkténa sujāta

2.006.03a     táṃ tvā gīrbhír gírvaṇasaṃ
2.006.03b     draviṇasyúṃ draviṇodaḥ
2.006.03c     saparyéma saparyávaḥ

2.006.04a     sá bodhi sūrír maghávā
2.006.04b     vásupate vásudāvan
2.006.04c     yuyodhí asmád dvéṣāṃsi

2.006.05a     sá no vr̥ṣṭíṃ divás pári
2.006.05b     sá no vā^́jam anarvā^́ṇam
2.006.05c     sá naḥ sahasríṇīr íṣaḥ

2.006.06a     ī^́ḷānāya avasyáve
2.006.06b     yáviṣṭha dūta no girā^́
2.006.06c     yájiṣṭha hotar ā^́ gahi

2.006.07a     antár hí agna ī^́yase
2.006.07b     vidvā^́ñ jánmobháyā kave
2.006.07c     dūtó jányeva mítriyaḥ

2.006.08a     sá vidvā^́m̐ ā^́ ca piprayo
2.006.08b     yákṣi cikitva ānuṣák
2.006.08c     ā^́ cāsmín satsi barhíṣi

7

2.007.01a     śréṣṭhaṃ yaviṣṭha bhārata
2.007.01b     ágne dyumántam ā^́ bhara
2.007.01c     váso puruspŕ̥haṃ rayím

2.007.02a     mā^́ no árātir īśata
2.007.02b     devásya mártiyasya ca
2.007.02c     párṣi tásyā utá dviṣáḥ

2.007.03a     víśvā utá tváyā vayáṃ
2.007.03b     dhā^́rā udaníyā iva
2.007.03c     áti gāhemahi dvíṣaḥ

2.007.04a     śúciḥ pavāka⁺ vándiyaḥ
2.007.04b     ágne br̥hád ví rocase
2.007.04c     tuváṃ ghr̥tébhir ā^́hutaḥ

2.007.05a     tuváṃ no asi bhārata
2.007.05b     ágne vaśā^́bhir ukṣábhiḥ
2.007.05c     aṣṭā^́padībhir ā^́hutaḥ

2.007.06a     drúannaḥ sarpírāsutiḥ
2.007.06b     pratnó hótā váreṇiyaḥ
2.007.06c     sáhasas putró ádbhutaḥ

8

2.008.01a     vājayánn iva nū^́ ráthān
2.008.01b     yógām̐ agnér úpa stuhi
2.008.01c     yaśástamasya mīḷhúṣaḥ

2.008.02a     yáḥ sunīthó dadāśúṣe
2.008.02b     ajuryó jaráyann arím
2.008.02c     cā^́rupratīka ā^́hutaḥ

2.008.03a     yá u śriyā^́ dámeṣu ā^́
2.008.03b     doṣóṣási praśasyáte
2.008.03c     yásya vratáṃ ná mī^́yate

2.008.04a     ā^́ yáḥ súvar ṇá bhānúnā
2.008.04b     citró vibhā^́ti arcíṣā
2.008.04c     añjānó ajárair abhí

2.008.05a     átrim ánu svarā^́jiyam
2.008.05b     agním ukthā^́ni vāvr̥dhuḥ
2.008.05c     víśvā ádhi śríyo dadhe

2.008.06a     agnér índrasya sómasya
2.008.06b     devā^́nām ūtíbhir vayám
2.008.06c     áriṣyantaḥ sacemahi
2.008.06d     abhí ṣyāma pr̥tanyatáḥ

9

2.009.01a     ní hótā hotr̥ṣádane vídānas
2.009.01b     tveṣó dīdivā^́m̐ asadat sudákṣaḥ
2.009.01c     ádabdhavratapramatir vásiṣṭhaḥ
2.009.01d     sahasrambharáḥ śúcijihvo agníḥ

2.009.02a     tuváṃ dūtás tuvám u naḥ paraspā^́s
2.009.02b     tuváṃ vásya ā^́ vr̥ṣabha praṇetā^́
2.009.02c     ágne tokásya nas táne tanū^́nām
2.009.02d     áprayuchan dī^́diyad bodhi gopā^́ḥ

2.009.03a     vidhéma te paramé jánman agne
2.009.03b     vidhéma stómair ávare sadhásthe
2.009.03c     yásmād yóner udā^́rithā yáje tám
2.009.03d     prá tvé havī^́ṃṣi juhure sámiddhe

2.009.04a     ágne yájasva havíṣā yájīyāñ
2.009.04b     chruṣṭī^́ deṣṇám abhí gr̥ṇīhi rā^́dhaḥ
2.009.04c     tváṃ hí ási rayipátī rayīṇā^́ṃ
2.009.04d     tuváṃ śukrásya vácaso manótā

2.009.05a     ubháyaṃ te ná kṣīyate vasavyàṃ
2.009.05b     divé-dive jā^́yamānasya dasma
2.009.05c     kr̥dhí kṣumántaṃ jaritā^́ram agne
2.009.05d     kr̥dhí pátiṃ suapatyásya rāyáḥ

2.009.06a     saínā^́nīkena suvidátro asmé
2.009.06b     yáṣṭā devā^́m̐ ā^́yajiṣṭhaḥ suastí
2.009.06c     ádabdho gopā^́ utá naḥ paraspā^́
2.009.06d     ágne dyumád utá revád didīhi

10

2.010.01a     johū^́tro agníḥ prathamáḥ pitéva
2.010.01b     iḷás padé mánuṣā yát sámiddhaḥ
2.010.01c     śríyaṃ vásāno amŕ̥to vícetā
2.010.01d     marmr̥jényaḥ śravasíyaḥ sá vājī^́

2.010.02a     śrūyā^́ agníś citrábhānur hávam me
2.010.02b     víśvābhir gīrbhír amŕ̥to vícetāḥ
2.010.02c     śyāvā^́ ráthaṃ vahato róhitā vā
2.010.02d     utā^́ruṣā^́ áha cakre víbhr̥traḥ

2.010.03a     uttānā^́yām ajanayan súṣūtam
2.010.03b     bhúvad agníḥ purupéśāsu gárbhaḥ
2.010.03c     śíriṇāyāṃ cid aktúnā máhobhir
2.010.03d     áparīvr̥to vasati prácetāḥ

2.010.04a     jígharmi agníṃ havíṣā ghr̥téna
2.010.04b     pratikṣiyántam bhúvanāni víśvā
2.010.04c     pr̥thúṃ tiraścā^́ váyasā br̥hántaṃ
2.010.04d     vyáciṣṭham ánnai rabhasáṃ dŕ̥śānam

2.010.05a     ā^́ viśvátaḥ pratiáñcaṃ jigharmi
2.010.05b     arakṣásā mánasā táj juṣeta
2.010.05c     máriyaśrīḥ spr̥hayádvarṇo agnír
2.010.05d     nā^́bhimŕ̥śe tanúvā járbhurāṇaḥ

2.010.06a     jñeyā^́ bhāgáṃ sahasānó váreṇa
2.010.06b     tuvā^́dūtāso manuvád vadema
2.010.06c     ánūnam agníṃ juhúvā vacasyā^́
2.010.06d     madhupŕ̥caṃ dhanasā^́ johavīmi

11

2.011.01a     śrudhī^́ hávam indra mā^́ riṣaṇyaḥ
2.011.01b     siyā^́ma te dāváne vásūnām
2.011.01c     imā^́ hí tvā^́m ū^́rjo vardháyanti
2.011.01d     vasūyávaḥ síndhavo ná kṣárantaḥ

2.011.02a     sr̥jó mahī^́r indra yā^́ ápinvaḥ
2.011.02b     páriṣṭhitā áhinā śūra pūrvī^́ḥ
2.011.02c     ámartyaṃ cid dāsám mányamānam
2.011.02d     ávābhinad ukthaír vāvr̥dhānáḥ

2.011.03a     ukthéṣu ín nú śūra yéṣu cākán
2.011.03b     stómeṣu indra rudríyeṣu ca
2.011.03c     túbhyéd etā^́ yā^́su mandasānáḥ
2.011.03d     prá vāyáve sisrate ná śubhrā^́ḥ

2.011.04a     śubhráṃ nú te śúṣmaṃ vardháyantaḥ
2.011.04b     śubhráṃ vájram bāhuvór dádhānāḥ
2.011.04c     śubhrás tvám indra vāvr̥dhānó asmé
2.011.04d     dā^́sīr víśaḥ sū^́riyeṇa sahyāḥ

2.011.05a     gúhā hitáṃ gúhyaṃ gūḷhám apsú
2.011.05b     ápīvr̥tam māyínaṃ kṣiyántam
2.011.05c     utó apó diyā^́ṃ tastabhvā^́ṃsam
2.011.05d     áhann áhiṃ śūra vīríyeṇa

2.011.06a     stávā nú ta indra pūrvyā^́ mahā^́ni
2.011.06b     utá stavāma nū^́tanā kr̥tā^́ni
2.011.06c     stávā vájram bāhuvór uśántaṃ
2.011.06d     stávā hárī sū^́riyasya ketū^́

2.011.07a     hárī nú ta indra vājáyantā
2.011.07b     ghr̥taścútaṃ svārám asvārṣṭām
2.011.07c     ví samanā^́ bhū^́mir aprathiṣṭa
2.011.07d     áraṃsta párvataś cit sariṣyán

2.011.08a     ní párvataḥ sādi áprayuchan
2.011.08b     sám mātŕ̥bhir vāvaśānó akrān
2.011.08c     dūré pāré vā^́ṇīṃ vardháyanta
2.011.08d     índreṣitāṃ dhamánim paprathan ní

2.011.09a     índro mahā^́ṃ síndhum āśáyānam
2.011.09b     māyāvínaṃ vr̥trám asphuran níḥ
2.011.09c     árejetāṃ ródasī bhiyāné
2.011.09d     kánikradato vŕ̥ṣṇo asya vájrāt

2.011.10a     ároravīd vŕ̥ṣṇo asya vájro
2.011.10b     ámānuṣaṃ yán mā^́nuṣo nijū^́rvāt
2.011.10c     ní māyíno dānavásya māyā^́
2.011.10d     ápādayat papivā^́n sutásya

2.011.11a     píbā-pibéd indra śūra sómam
2.011.11b     mándantu tvā mandínaḥ sutā^́saḥ
2.011.11c     pr̥ṇántas te kukṣī^́ vardhayantu
2.011.11d     itthā^́ sutáḥ paurá índram āva

2.011.12a     tuvé indra ápi abhūma víprā
2.011.12b     dhíyaṃ vanema r̥tayā^́ sápantaḥ
2.011.12c     avasyávo dhīmahi práśastiṃ
2.011.12d     sadyás te rāyó dāváne siyāma

2.011.13a     siyā^́ma té ta indra yé ta ūtī^́
2.011.13b     avasyáva ū^́rjaṃ vardháyantaḥ
2.011.13c     śuṣmíntamaṃ yáṃ cākánāma deva
2.011.13d     asmé rayíṃ rāsi vīrávantam

2.011.14a     rā^́si kṣáyaṃ rā^́si mitrám asmé
2.011.14b     rā^́si śárdha indra mā^́rutaṃ naḥ
2.011.14c     sajóṣaso yé ca mandasānā^́ḥ
2.011.14d     prá vāyávaḥ pānti ágraṇītim

2.011.15a     vyántu ín nú yéṣu mandasānás
2.011.15b     tr̥pát sómam pāhi drahyád indra
2.011.15c     asmā^́n sú pŕ̥tsu ā^́ tarutra
2.011.15d     ávardhayo dyā^́m br̥hádbhir arkaíḥ

2.011.16a     br̥hánta ín nú yé te tarutra
2.011.16b     ukthébhir vā sumnám āvívāsān
2.011.16c     str̥ṇānā^́so barhíḥ pastíyāvat
2.011.16d     tuvótā íd indra vā^́jam agman

2.011.17a     ugréṣu ín nú śūra mandasānás
2.011.17b     tríkadrukeṣu pāhi sómam indra
2.011.17c     pradódhuvac chmáśruṣu priṇānó°
2.011.17d     yāhí háribhyāṃ sutásya pītím

2.011.18a     dhiṣvā^́ śávaḥ śūra yéna vr̥trám
2.011.18b     avā^́bhinad dā^́num aurṇavābhám
2.011.18c     ápāvr̥ṇor jyótir ā^́riyāya
2.011.18d     ní savyatáḥ sādi dásyur indra

2.011.19a     sánema yé ta ūtíbhis táranto
2.011.19b     víśvā spŕ̥dha ā^́riyeṇa dásyūn
2.011.19c     asmábhyaṃ tát tvāṣṭráṃ viśvárūpam
2.011.19d     árandhayaḥ sākhiyásya tritā^́ya

2.011.20a     asyá svānásya° mandínas tritásya
2.011.20b     ní árbudaṃ vāvr̥dhānó astaḥ
2.011.20c     ávartayat sū^́riyo ná cakrám
2.011.20d     bhinád valám índro áṅgirasvān

2.011.21a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.011.21b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.011.21c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.011.21d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

12

2.012.01a     yó jātá evá prathamó mánasvān
2.012.01b     devó devā^́n krátunā paryábhūṣat
2.012.01c     yásya śúṣmād ródasī ábhyasetāṃ
2.012.01d     nr̥mṇásya mahnā^́ sá janāsa índraḥ

2.012.02a     yáḥ pr̥thivī^́ṃ vyáthamānām ádr̥ṃhad
2.012.02b     yáḥ párvatān prákupitām̐ áramṇāt
2.012.02c     yó antárikṣaṃ vimamé várīyo
2.012.02d     yó dyā^́m ástabhnāt sá janāsa índraḥ

2.012.03a     yó hatvā^́him áriṇāt saptá síndhūn
2.012.03b     yó gā^́ udā^́jad apadhā^́ valásya
2.012.03c     yó áśmanor antár agníṃ jajā^́na
2.012.03d     saṃvŕ̥k samátsu sá janāsa índraḥ

2.012.04a     yénemā^́ víśvā cyávanā kr̥tā^́ni
2.012.04b     yó dā^́saṃ várṇam ádharaṃ gúhā^́kaḥ
2.012.04c     śvaghnī^́va yó jigīvā^́m̐ lakṣám ā^́dad
2.012.04d     aryáḥ puṣṭā^́ni sá janāsa índraḥ

2.012.05a     yáṃ smā pr̥chánti kúha séti ghorám
2.012.05b     utém āhur naíṣó astī^́ti enam
2.012.05c     só aryáḥ puṣṭī^́r víja 'vā^́° mināti
2.012.05d     śrád asmai dhatta sá janāsa índraḥ

2.012.06a     yó radhrásya coditā^́ yáḥ kr̥śásya
2.012.06b     yó brahmáṇo nā^́dhamānasya kīréḥ
2.012.06c     yuktágrāvṇo yó avitā^́ suśipráḥ
2.012.06d     sutásomasya sá janāsa índraḥ

2.012.07a     yásyā^́śvāsaḥ pradíśi yásya gā^́vo
2.012.07b     yásya grā^́mā yásya víśve ráthāsaḥ
2.012.07c     yáḥ sū^́riyaṃ yá uṣásaṃ jajā^́na
2.012.07d     yó apā^́ṃ netā^́ sá janāsa índraḥ

2.012.08a     yáṃ krándasī saṃyatī^́ vihváyete
2.012.08b     páre ávara ubháyā amítrāḥ
2.012.08c     samānáṃ cid rátham ātasthivā^́ṃsā
2.012.08d     nā^́nā havete sá janāsa índraḥ

2.012.09a     yásmān ná rté vijáyante jánāso
2.012.09b     yáṃ yúdhyamānā ávase hávante
2.012.09c     yó víśvasya pratimā^́nam babhū^́va
2.012.09d     yó acyutacyút sá janāsa índraḥ

2.012.10a     yáḥ śáśvato máhi éno dádhānān
2.012.10b     ámanyamānāñ cháruvā jaghā^́na
2.012.10c     yáḥ śárdhate nā^́nudádāti śr̥dhyā^́ṃ
2.012.10d     yó dásyor hantā^́ sá janāsa índraḥ

2.012.11a     yáḥ śámbaram párvateṣu kṣiyántaṃ
2.012.11b     catvāriṃśyā^́ṃ śarádi anvávindat
2.012.11c     ojāyámānaṃ yó áhiṃ jaghā^́na
2.012.11d     dā^́nuṃ śáyānaṃ sá janāsa índraḥ

2.012.12a     yáḥ saptáraśmir vr̥ṣabhás túviṣmān
2.012.12b     avā^́sr̥jat sártave saptá síndhūn
2.012.12c     yó rauhiṇám ásphurad vájrabāhur
2.012.12d     dyā^́m āróhantaṃ sá janāsa índraḥ

2.012.13a     dyā^́vā cid asmai pr̥thivī^́ namete
2.012.13b     śúṣmāc cid asya párvatā bhayante
2.012.13c     yáḥ somapā^́ nicitó vájrabāhur
2.012.13d     yó vájrahastaḥ sá janāsa índraḥ

2.012.14a     yáḥ sunvántam ávati yáḥ pácantaṃ
2.012.14b     yáḥ śáṃsantaṃ yáḥ śaśamānám ūtī^́
2.012.14c     yásya bráhma várdhanaṃ yásya sómo
2.012.14d     yásyedáṃ rā^́dhaḥ sá janāsa índraḥ

2.012.15a     yáḥ sunvaté pácate dudhrá ā^́ cid
2.012.15b     vā^́jaṃ dárdarṣi sá kílāsi satyáḥ
2.012.15c     vayáṃ ta indra viśváha priyā^́saḥ
2.012.15d     suvī^́rāso vidátham ā^́ vadema

13

2.013.01a     r̥túr jánitrī tásyā apás pári
2.013.01b     makṣū^́ jātá ā^́viśad yā^́su várdhate
2.013.01c     tád āhanā^́ abhavat pipyúṣī páyo
2.013.01d     aṃśóḥ pīyū^́ṣam prathamáṃ tád ukthíyam

2.013.02a     sadhrī^́m ā^́ yanti pári bíbhratīḥ páyo
2.013.02b     viśvápsniyāya prá bharanta bhójanam
2.013.02c     samānó ádhvā pravátām anuṣyáde
2.013.02d     yás tā^́kr̥ṇoḥ prathamáṃ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.03a     ánu éko vadati yád dádāti tád
2.013.03b     rūpā^́ minán tádapā éka īyate
2.013.03c     víśvā ékasya vinúdas titikṣate
2.013.03d     yás tā^́kr̥ṇoḥ prathamáṃ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.04a     prajā^́bhyaḥ puṣṭíṃ vibhájanta āsate
2.013.04b     rayíṃ 'va° pr̥ṣṭhám prabhávantam āyaté
2.013.04c     ásinvan dáṃṣṭraiḥ pitúr atti bhójanaṃ
2.013.04d     yás tā^́kr̥ṇoḥ prathamáṃ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.05a     ádhākr̥ṇoḥ pr̥thivī^́ṃ saṃdŕ̥śe divé
2.013.05b     yó dhautīnā^́m ahihann ā^́riṇak patháḥ
2.013.05c     táṃ tvā stómebhir udábhir ná vājínaṃ
2.013.05d     deváṃ devā^́ ajanan sā^́si ukthíyaḥ

2.013.06a     yó bhójanaṃ ca dáyase ca várdhanam
2.013.06b     ārdrā^́d ā^́ śúṣkam mádhumad dudóhitha
2.013.06c     sá śevadhíṃ ní dadhiṣe vivásvati
2.013.06d     víśvasyaíka īśiṣe sā^́si ukthíyaḥ

2.013.07a     yáḥ puṣpíṇīś ca prasúvaś ca dhármaṇā
2.013.07b     ádhi dā^́ne ví avánīr ádhārayaḥ
2.013.07c     yáś cā^́samā ájano didyúto divá
2.013.07d     urúr ūrvā^́m̐ abhítaḥ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.08a     yó nārmaráṃ sahávasuṃ níhantave
2.013.08b     pr̥kṣā^́ya ca dāsáveśāya cā^́vahaḥ
2.013.08c     ūrjáyantyā ápariviṣṭam āsíyam
2.013.08d     utaívā^́dyá purukr̥t sā^́si ukthíyaḥ

2.013.09a     śatáṃ vā yásya dáśa sākám ā^́diya
2.013.09b     ékasya śruṣṭaú yád dha codám ā^́vitha
2.013.09c     arajjaú dásyūn sám unab dabhī^́taye
2.013.09d     suprāvíyo abhavaḥ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.10a     víśvéd ánu rodhanā^́ asya paúṃsiyaṃ
2.013.10b     dadúr asmai dadhiré kr̥tnáve dhánam
2.013.10c     ṣáḷ astabhnā viṣṭíraḥ páñca saṃdŕ̥śaḥ
2.013.10d     pári paró abhavaḥ sā^́si ukthíyaḥ

2.013.11a     supravācanáṃ táva vīra vīríyaṃ
2.013.11b     yád ékena krátunā vindáse vásu
2.013.11c     jātū^́ṣṭhirasya prá váyaḥ sáhasvato
2.013.11d     yā^́ cakártha séndra víśvāsi ukthíyaḥ

2.013.12a     áramayaḥ sárapasas tárāya káṃ
2.013.12b     turvī^́taye ca vayíyāya ca srutím
2.013.12c     nīcā^́ sántam úd anayaḥ parāvŕ̥jam
2.013.12d     prā^́ndháṃ śroṇáṃ śraváyan sā^́si ukthíyaḥ

2.013.13a     asmábhyaṃ tád vaso dānā^́ya rā^́dhaḥ
2.013.13b     sám arthayasva bahú te vasavyàm
2.013.13c     índra yác citráṃ śravasyā^́ ánu dyū^́n
2.013.13d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

14

2.014.01a     ádhvaryavo bháraténdrāya sómam
2.014.01b     ā^́matrebhiḥ siñcatā mádyam ándhaḥ
2.014.01c     kāmī^́ hí vīráḥ sádam asya pītíṃ
2.014.01d     juhóta vŕ̥ṣṇe tád íd eśá vaṣṭi

2.014.02a     ádhvaryavo yó apó vavrivā^́ṃsaṃ
2.014.02b     vr̥tráṃ jaghā^́na aśányeva vr̥kṣám
2.014.02c     tásmā etám bharata tadvaśā^́yam̐
2.014.02d     eṣá índro arhati pītím asya

2.014.03a     ádhvaryavo yó dŕ̥bhīkaṃ jaghā^́na
2.014.03b     yó gā^́ udā^́jad ápa hí valáṃ váḥ
2.014.03c     tásmā etám antárikṣe ná vā^́tam
2.014.03d     índraṃ sómair órṇuta jū^́r ná vástraiḥ

2.014.04a     ádhvaryavo yá úraṇaṃ jaghā^́na
2.014.04b     náva cakhvā^́ṃsaṃ navatíṃ ca bāhū^́n
2.014.04c     yó árbudam áva nīcā^́ babādhé
2.014.04d     tám índraṃ sómasya bhr̥thé hinota

2.014.05a     ádhvaryavo yáḥ sú áśnaṃ jaghā^́na
2.014.05b     yáḥ śúṣṇam · aśúṣaṃ yó víaṃsam
2.014.05c     yáḥ pípruṃ · námuciṃ yó rudhikrā^́ṃ
2.014.05d     tásmā índrāya ándhaso juhota

2.014.06a     ádhvaryavo yáḥ śatáṃ śámbarasya
2.014.06b     púro bibhéda áśmaneva pūrvī^́ḥ
2.014.06c     yó varcínaḥ śatám índraḥ sahásram
2.014.06d     apā^́vapad bháratā sómam asmai

2.014.07a     ádhvaryavo yáḥ śatám ā^́ sahásram
2.014.07b     bhū^́myā upásthe ávapaj jaghanvā^́n
2.014.07c     kútsasyāyór atithigvásya vīrā^́n
2.014.07d     ní ā^́vr̥ṇag bháratā sómam asmai

2.014.08a     ádhvaryavo yán naraḥ kāmáyādhve
2.014.08b     śruṣṭī^́ váhanto naśathā tád índre
2.014.08c     gábhastipūtam bharata śrutā^́ya
2.014.08d     índrāya sómaṃ yajyavo juhota

2.014.09a     ádhvaryavaḥ kártanā śruṣṭím asmai
2.014.09b     váne nípūtaṃ vána ún nayadhvam
2.014.09c     juṣāṇó hástyam abhí vāvaśe va
2.014.09d     índrāya sómam madiráṃ juhota

2.014.10a     ádhvaryavaḥ páyasódhar yáthā góḥ
2.014.10b     sómebhir īm pr̥ṇatā bhojám índram
2.014.10c     védāhám asya níbhr̥tam ma etád
2.014.10d     dítsantam bhū^́yo yajatáś ciketa

2.014.11a     ádhvaryavo yó diviyásya vásvo
2.014.11b     yáḥ pā^́rthivasya kṣámiyasya rā^́jā
2.014.11c     tám ū^́rdaraṃ ná pr̥ṇatā yávena
2.014.11d     índraṃ sómebhis tád ápo vo astu

2.014.12a     asmábhyaṃ tád vaso dānā^́ya rā^́dhaḥ
2.014.12b     sám arthayasva bahú te vasavyàm
2.014.12c     índra yác citráṃ śravasyā^́ ánu dyū^́n
2.014.12d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

15

2.015.01a     prá ghā nú asya maható mahā^́ni
2.015.01b     satyā^́ satyásya káraṇāni vocam
2.015.01c     tríkadrukeṣu apibat sutásya
2.015.01d     asyá máde áhim índro jaghāna

2.015.02a     avaṃśé dyā^́m astabhāyad br̥hántam
2.015.02b     ā^́ ródasī apr̥ṇad antárikṣam
2.015.02c     sá dhārayat pr̥thivī^́m papráthac ca
2.015.02d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.03a     sádmeva prā^́co ví mimāya mā^́nair
2.015.03b     vájreṇa khā^́ni atr̥ṇan nadī^́nām
2.015.03c     vŕ̥thāsr̥jat pathíbhir dīrghayāthaíḥ
2.015.03d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.04a     sá pravoḷhr̥̄^́n parigátyā dabhī^́ter
2.015.04b     víśvam adhāg ā^́yudham iddhé agnaú
2.015.04c     sáṃ góbhir áśvair asr̥jad ráthebhiḥ
2.015.04d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.05a     sá īm mahī^́ṃ dhúnim étor aramṇāt
2.015.05b     só asnātr̥̄^́n apārayat suastí
2.015.05c     tá utsnā^́ya rayím abhí prá tasthuḥ
2.015.05d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.06a     sódañcaṃ síndhum ariṇān mahitvā^́
2.015.06b     vájreṇā^́na uṣásaḥ sám pipeṣa
2.015.06c     ajaváso javínībhir vivr̥ścán
2.015.06d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.07a     sá vidvā^́m̐ · apagoháṃ kanī^́nām
2.015.07b     āvír bhávann úd atiṣṭhat parāvŕ̥k
2.015.07c     práti śroṇá sthād ví anág acaṣṭa
2.015.07d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.08a     bhinád valám áṅgirobhir gr̥ṇānó
2.015.08b     ví párvatasya dr̥ṃhitā^́ni airat
2.015.08c     riṇág ródhāṃsi kr̥trímāṇi eṣāṃ
2.015.08d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.09a     svápnenābhyúpyā cúmuriṃ dhúniṃ ca
2.015.09b     jaghántha dásyum prá dabhī^́tim āvaḥ
2.015.09c     rambhī^́ cid átra vivide híraṇyaṃ
2.015.09d     sómasya tā^́ máda índraś cakāra

2.015.10a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.015.10b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.015.10c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.015.10d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

16

2.016.01a     prá vaḥ satā^́ṃ jyéṣṭhatamāya suṣṭutím
2.016.01b     agnā^́v iva samidhāné havír bhare
2.016.01c     índram ajuryáṃ jaráyantam ukṣitáṃ
2.016.01d     sanā^́d yúvānam ávase havāmahe

2.016.02a     yásmād índrād br̥hatáḥ kíṃ caném r̥té
2.016.02b     víśvāni asmin sámbhr̥tā^́dhi vīríyā
2.016.02c     jaṭháre sómaṃ tanúvī sáho máho
2.016.02d     háste vájram bhárati śīrṣáṇi krátum

2.016.03a     ná kṣoṇī^́bhyām paribhúve ta indriyáṃ
2.016.03b     ná samudraíḥ párvatair indra te ráthaḥ
2.016.03c     ná te vájram ánu aśnoti káś caná
2.016.03d     yád āśúbhiḥ pátasi yójanā purú

2.016.04a     víśve hí asmai yajatā^́ya dhr̥ṣṇáve
2.016.04b     krátum bháranti vr̥ṣabhā^́ya sáścate
2.016.04c     vŕ̥ṣā yajasva havíṣā vidúṣṭaraḥ
2.016.04d     píbendra sómaṃ vr̥ṣabhéṇa bhānúnā

2.016.05a     vŕ̥ṣṇaḥ kóśaḥ pavate mádhva ūrmír
2.016.05b     vr̥ṣabhā^́nnāya vr̥ṣabhā^́ya pā^́tave
2.016.05c     vŕ̥ṣaṇādhvaryū^́ vr̥ṣabhā^́so ádrayo
2.016.05d     vŕ̥ṣaṇaṃ sómaṃ vr̥ṣabhā^́ya suṣvati

2.016.06a     vŕ̥ṣā te vájra utá te vŕ̥ṣā rátho
2.016.06b     vŕ̥ṣaṇā hárī vr̥ṣabhā^́ṇi ā^́yudhā
2.016.06c     vŕ̥ṣṇo mádasya vŕ̥ṣabha tvám īśiṣa
2.016.06d     índra sómasya vr̥ṣabhásya tr̥pṇuhi

2.016.07a     prá te nā^́vaṃ ná sámane vacasyúvam
2.016.07b     bráhmaṇā yāmi sávaneṣu dā^́dhr̥ṣiḥ
2.016.07c     kuvín no asyá vácaso nibódhiṣad
2.016.07d     índram útsaṃ ná vásunaḥ sicāmahe

2.016.08a     purā^́ sambādhā^́d abhí ā^́ vavr̥tsva no
2.016.08b     dhenúr ná vatsáṃ yávasasya pipyúṣī
2.016.08c     sakŕ̥t sú te sumatíbhiḥ śatakrato
2.016.08d     sám pátnībhir ná vŕ̥ṣaṇo nasīmahi

2.016.09a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.016.09b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.016.09c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.016.09d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

17

2.017.01a     tád asmai návyam aṅgirasvád arcata
2.017.01b     śúṣmā yád asya pratnáthā udī^́rate
2.017.01c     víśvā yád gotrā^́ sáhasā párīvr̥tā
2.017.01d     máde sómasya dr̥ṃhitā^́ni aírayat

2.017.02a     sá bhūtu yó ha prathamā^́ya dhā^́yasa
2.017.02b     ójo mímāno mahimā^́nam ā^́tirat
2.017.02c     śū^́ro yó yutsú tanúvam parivyáta
2.017.02d     śīrṣáṇi dyā^́m mahinā^́ práty amuñcata

2.017.03a     ádhākr̥ṇoḥ prathamáṃ vīríyam mahád
2.017.03b     yád asyā^́gre bráhmaṇā śúṣmam aírayaḥ
2.017.03c     ratheṣṭhéna háriaśvena vícyutāḥ
2.017.03d     prá jīráyaḥ sisrate sadhríak pŕ̥thak

2.017.04a     ádhā yó víśvā bhúvanābhí majmánā
2.017.04b     īśānakŕ̥t právayā abhy ávardhata
2.017.04c     ā^́d ródasī jyótiṣā váhnir ā^́tanot
2.017.04d     sī^́vyan támāṃsi dúdhitā sám avyayat

2.017.05a     sá prācī^́nān párvatān dr̥ṃhad ójasā
2.017.05b     adharācī^́nam akr̥ṇod apā^́m ápaḥ
2.017.05c     ádhārayat pr̥thivī^́ṃ viśvádhāyasam
2.017.05d     ástabhnān māyáyā diyā^́m avasrásaḥ

2.017.06a     sā^́smā áram bāhúbhyāṃ yám pitā^́kr̥ṇod
2.017.06b     víśvasmād ā^́ janúṣo védasas pári
2.017.06c     yénā pr̥thivyā^́ṃ ní kríviṃ śayádhyai
2.017.06d     vájreṇa hatvī^́ ávr̥ṇak tuviṣváṇiḥ

2.017.07a     amājū^́r iva pitaróḥ⁺ sácā satī^́
2.017.07b     samānā^́d ā^́ sádasas tvā^́m iye bhágam
2.017.07c     kr̥dhí praketám úpa māsi ā^́ bhara
2.017.07d     daddhí bhāgáṃ tanúvo yéna māmáhaḥ

2.017.08a     bhojáṃ tuvā^́m indra vayáṃ huvema
2.017.08b     dadíṣ ṭuvám indra ápāṃsi vā^́jān
2.017.08c     aviḍḍhí indra citráyā na ūtī^́
2.017.08d     kr̥dhí vŕ̥ṣann indara⁺ vásyaso naḥ

2.017.09a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.017.09b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.017.09c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.017.09d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

18

2.018.01a     prātā^́ rátho · návo yoji sásniś
2.018.01b     cáturyugas trikaśáḥ saptáraśmiḥ
2.018.01c     dáśāritro manuṣíyaḥ suvarṣā^́ḥ
2.018.01d     sá iṣṭíbhir matíbhī ráṃhiyo bhūt

2.018.02a     sā^́smā áram prathamáṃ sá dvitī^́yam
2.018.02b     utó tr̥tī^́yam mánuṣaḥ sá hótā
2.018.02c     anyásyā gárbham anyá ū jananta
2.018.02d     só anyébhiḥ sacate jényo vŕ̥ṣā

2.018.03a     hárī nú kaṃ rátha índrasya yojam
2.018.03b     āyaí sūkténa vácasā návena
2.018.03c     mó ṣú tvā^́m átra bahávo hí víprā
2.018.03d     ní rīraman yájamānāso anyé

2.018.04a     ā^́ duvā^́bhyāṃ háribhyām indra yāhi
2.018.04b     ā^́ catúrbhir ā^́ ṣaḍbhír hūyámānaḥ
2.018.04c     ā^́ aṣṭābhír daśábhiḥ somapéyam
2.018.04d     ayáṃ sutáḥ sumakha mā^́ mŕ̥dhas kaḥ

2.018.05a     ā^́ viṃśatyā^́ triṃśátā yāhi arvā^́ṅ
2.018.05b     ā^́ catvāriṃśátā háribhir yujānáḥ
2.018.05c     ā^́ pañcāśátā suráthebhir indra
2.018.05d     ā^́ ṣaṣṭiyā^́ saptatyā^́ somapéyam

2.018.06a     ā^́ aśītyā^́ navatyā^́ yāhi arvā^́ṅ
2.018.06b     ā^́ śaténa háribhir uhyámānaḥ
2.018.06c     ayáṃ hí te śunáhotreṣu sóma
2.018.06d     índra tvāyā^́ páriṣikto mádāya

2.018.07a     máma bráhma indara⁺ yāhi áchā
2.018.07b     víśvā hárī dhurí dhiṣvā ráthasya
2.018.07c     purutrā^́ hí viháviyo babhū^́tha
2.018.07d     asmíñ chūra sávane mādayasva

2.018.08a     ná ma índreṇa sakhiyáṃ ví yoṣad
2.018.08b     asmábhyam asya dákṣiṇā duhīta
2.018.08c     úpa jyáyiṣṭhe⁺ várūthe gábhastau
2.018.08d     prāyé-prāye jigīvā^́ṃsaḥ siyāma

2.018.09a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.018.09b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.018.09c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.018.09d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

19

2.019.01a     ápāyi asya ándhaso mádāya
2.019.01b     mánīṣiṇaḥ suvānásya práyasaḥ
2.019.01c     yásminn índraḥ pradívi vāvr̥dhāná
2.019.01d     óko dadhé brahmaṇyántaś ca náraḥ

2.019.02a     asyá mandānó mádhvo vájrahasto
2.019.02b     áhim índro arṇovŕ̥taṃ ví vr̥ścat
2.019.02c     prá yád váyo ná svásarāṇi áchā
2.019.02d     práyāṃsi ca nadī^́nāṃ cákramanta

2.019.03a     sá mā^́hina índaro⁺ árṇo apā^́m
2.019.03b     prá airayad ahihā^́chā samudrám
2.019.03c     ájanayat sū^́riyaṃ vidád gā^́
2.019.03d     aktúnā áhnāṃ vayúnāni sādhat

2.019.04a     só apratī^́ni mánave purū^́ṇi
2.019.04b     índro dāśad dāśúṣe hánti vr̥trám
2.019.04c     sadyó yó nŕ̥bhyo atasā^́yiyo bhū^́t
2.019.04d     paspr̥dhānébhyaḥ sū^́riyasya sātaú

2.019.05a     sá sunvatá índaraḥ⁺ sū^́ryam
2.019.05b     ā^́ devó riṇaṅ mártiyāya stavā^́n
2.019.05c     ā^́ yád rayíṃ guhádavadyam asmai
2.019.05d     bhárad áṃśaṃ ná étaśo daśasyán

2.019.06a     sá randhayat sadívaḥ sā^́rathaye
2.019.06b     śúṣṇam aśúṣaṃ kúyavaṃ kútsāya
2.019.06c     dívodāsāya navatíṃ ca náva
2.019.06d     índraḥ púro ví airac chámbarasya

2.019.07a     evā^́ ta indra ucátham ahema
2.019.07b     śravasyā^́ ná tmánā vājáyantaḥ
2.019.07c     aśyā^́ma tát sā^́ptam āśuṣāṇā^́
2.019.07d     nanámo vádhar ádevasya pīyóḥ

2.019.08a     evā^́ te gr̥tsamadā^́ḥ śūra mánma
2.019.08b     avasyávo ná vayúnāni takṣuḥ
2.019.08c     brahmaṇyánta indara⁺ te návīya
2.019.08d     íṣam ū^́rjaṃ sukṣitíṃ sumnám aśyuḥ

2.019.09a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.019.09b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.019.09c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.019.09d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

20

2.020.01a     vayáṃ te váya indra viddhí ṣú ṇaḥ
2.020.01b     prá bharāmahe vājayúr ná rátham
2.020.01c     vipanyávo dī^́dhiyato manīṣā^́
2.020.01d     sumnám íyakṣantas tuvā^́vato nr̥̄^́n

2.020.02a     tuváṃ na indara⁺ tuvā^́bhir ūtī^́
2.020.02b     tuvāyató abhiṣṭipā^́si jánān
2.020.02c     tuvám inó dãśúṣo varūtā^́
2.020.02d     itthā^́ādhīr abhí yó nákṣati tvā

2.020.03a     sá no yúvā índaro⁺ johū^́traḥ
2.020.03b     sákhā śivó narā^́m astu pātā^́
2.020.03c     yáḥ śáṃsantaṃ yáḥ śaśamānám ūtī^́
2.020.03d     pácantaṃ ca stuvántaṃ ca praṇéṣat

2.020.04a     tám u stuṣa índaraṃ⁺ táṃ gr̥ṇīṣe
2.020.04b     yásmin purā^́ vāvr̥dhúḥ śāśadúś ca
2.020.04c     sá vásvaḥ kā^́mam pīparad iyānó
2.020.04d     brahmaṇiyató nū^́tanasya āyóḥ

2.020.05a     só áṅgirasām ucáthā jujuṣvā^́n
2.020.05b     bráhmā tūtod índaro⁺ gātúm iṣṇán
2.020.05c     muṣṇánn uṣásaḥ sū^́riyeṇa stavā^́n
2.020.05d     áśnasya cic chiśnathat pūrviyā^́ṇi

2.020.06a     sá ha śrutá índaro⁺ nā^́ma devá
2.020.06b     ūrdhvó bhuvan mánuṣe dasmátamaḥ
2.020.06c     áva priyám arśasānásya sāhvā^́ñ
2.020.06d     chíro bharad dãsásya svadhā^́vān

2.020.07a     sá vr̥trahā^́ índaraḥ⁺ kr̥ṣṇáyonīḥ
2.020.07b     puraṃdaró dã^́sīr airayad ví
2.020.07c     ájanayan mánave kṣā^́m apáś ca
2.020.07d     satrā^́ śáṃsaṃ yájamānasya tūtot

2.020.08a     tásmai tavasíyam ánu dāyi satrā^́
2.020.08b     índrāya · devébhir árṇasātau
2.020.08c     práti yád asya vájram bāhuvór dhúr
2.020.08d     hatvī^́ dásyūn púra ā^́yasīr ní tārīt

2.020.09a     nūnáṃ sā^́ te práti váraṃ jaritré
2.020.09b     duhīyád indra dákṣiṇā maghónī
2.020.09c     śíkṣā stotŕ̥bhyo mā^́ti dhag bhágo no
2.020.09d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

21

2.021.01a     viśvajíte dhanajíte suvarjíte
2.021.01b     satrājíte nr̥jíta urvarājíte
2.021.01c     aśvajíte gojíte abjíte bhara
2.021.01d     índrāya sómaṃ yajatā^́ya haryatám

2.021.02a     abhibhúve abhibhaṅgā^́ya vanvate
2.021.02b     áṣāḷhāya sáhamānāya vedháse
2.021.02c     tuvigráye váhnaye duṣṭárītave
2.021.02d     satrāsā^́he náma índrāya vocata

2.021.03a     satrāsāhó janabhakṣó janaṃsaháś
2.021.03b     cyávano yudhmó ánu jóṣam ukṣitáḥ
2.021.03c     vr̥taṃcayáḥ sáhurir vikṣú āritá
2.021.03d     índrasya vocam prá kr̥tā^́ni vīríyā

2.021.04a     anānudó vr̥ṣabhó dódhato vadhó
2.021.04b     gambhīrá r̥ṣvó ásamaṣṭakāviyaḥ
2.021.04c     radhracodáḥ śnáthano vīḷitás pr̥thúr
2.021.04d     índraḥ suyajñá uṣásaḥ súvar janat

2.021.05a     yajṇéna gātúm aptúro vividrire
2.021.05b     dhíyo hinvānā^́ uśíjo manīṣíṇaḥ
2.021.05c     abhisvárā niṣádā gā^́ avasyáva
2.021.05d     índre hinvānā^́ dráviṇāni āśata

2.021.06a     índra śréṣṭhāni dráviṇāni dhehi
2.021.06b     cíttiṃ dákṣasya subhagatvám asmé
2.021.06c     póṣaṃ rayīṇā^́m áriṣṭiṃ tanū^́nāṃ
2.021.06d     svādmā^́naṃ vācáḥ sudinatvám áhnām

22

2.022.01a     tríkadrukeṣu mahiṣó yávāśiraṃ
2.022.01b     tuviśúṣmas
2.022.01c     tr̥pát sómam apibad víṣṇunā sutáṃ
2.022.01d     yáthā^́vaśat
2.022.01e     sá īm mamāda máhi kárma kártave
2.022.01f     mahā^́m urúṃ
2.022.01g     saínaṃ saścad devó deváṃ
2.022.01h     satyám índraṃ satyá índuḥ

2.022.02a     ádha tvíṣīmām̐ abhí ójasā kríviṃ
2.022.02b     yudhā^́bhavad
2.022.02c     ā^́ ródasī apr̥ṇad asya majmánā
2.022.02d     prá vāvr̥dhe
2.022.02e     ádhattānyáṃ jaṭháre prém aricyata
2.022.02f     saínaṃ saścad devó deváṃ
2.022.02g     satyám índraṃ satyá índuḥ

2.022.03a     sākáṃ jātáḥ krátunā sākám ójasā
2.022.03b     vavakṣitha
2.022.03c     sākáṃ vr̥ddhó vīríyaiḥ sāsahír mŕ̥dho
2.022.03d     vícarṣaṇiḥ
2.022.03e     dā^́tā rā^́dha stuvaté kā^́miyaṃ vásu
2.022.03f     saínaṃ saścad devó deváṃ
2.022.03g     satyám índraṃ satyá índuḥ

2.022.04a     táva tyán náriyaṃ nr̥to
2.022.04b     ápa indra prathamám pūrviyáṃ diví
2.022.04c     pravā^́ciyaṃ kr̥tám
2.022.04d     yád devásya śávasā prā^́riṇā ásuṃ
2.022.04e     riṇánn apáḥ
2.022.04f     bhúvad víśvam abhí ā^́devam ójasā
2.022.04g     vidā^́d ū^́rjaṃ śatákratur
2.022.04h     vidā^́d íṣam

23

2.023.01a     gaṇā^́nāṃ tvā gaṇápatiṃ havāmahe
2.023.01b     kavíṃ kavīnā^́m upamáśravastamam
2.023.01c     jyeṣṭharā^́jam bráhmaṇām brahmaṇas pata
2.023.01d     ā^́ naḥ śr̥ṇvánn ūtíbhiḥ sīda sā^́danam

2.023.02a     devā^́ś cit te asuriya prácetaso
2.023.02b     bŕ̥haspate yajñíyam bhāgám ānaśuḥ
2.023.02c     usrā^́ iva sū^́riyo jyótiṣā mahó
2.023.02d     víśveṣām íj janitā^́ bráhmaṇām asi

2.023.03a     ā^́ vibā^́dhyā parirā^́pas támāṃsi ca
2.023.03b     jyótiṣmantaṃ rátham r̥tásya tiṣṭhasi
2.023.03c     bŕ̥haspate bhīmám amitradámbhanaṃ
2.023.03d     rakṣoháṇaṃ gotrabhídaṃ suvarvídam

2.023.04a     sunītíbhir nayasi trā^́yase jánaṃ
2.023.04b     yás túbhyaṃ dā^́śān ná tám áṃho aśnavat
2.023.04c     brahmadvíṣas tápano manyumī^́r asi
2.023.04d     bŕ̥haspate máhi tát te mahitvanám

2.023.05a     ná tám áṃho ná duritáṃ kútaś caná
2.023.05b     nā^́rātayas titirur ná dvayāvínaḥ
2.023.05c     víśvā íd asmād dhvaráso ví bādhase
2.023.05d     yáṃ sugopā^́ rákṣasi brahmaṇas pate

2.023.06a     tuváṃ no gopā^́ḥ pathikŕ̥d vicakṣaṇás
2.023.06b     táva vratā^́ya matíbhir jarāmahe
2.023.06c     bŕ̥haspate yó no abhí hváro dadhé
2.023.06d     svā^́ tám marmartu duchúnā hárasvatī

2.023.07a     utá vā yó no marcáyād ánāgaso
2.023.07b     arātīvā^́ mártiaḥ° sānukó vŕ̥kaḥ
2.023.07c     bŕ̥haspate ápa táṃ vartayā patháḥ
2.023.07d     sugáṃ no asyaí devávītaye kr̥dhi

2.023.08a     trātā^́raṃ tvā tanū^́nãṃ havāmahe
2.023.08b     ávaspartar adhivaktā^́ram asmayúm
2.023.08c     bŕ̥haspate devanído ní barhaya
2.023.08d     mā^́ durévā úttaraṃ sumnám ún naśan

2.023.09a     tváyā vayáṃ suvŕ̥dhā brahmaṇas pate
2.023.09b     spārhā^́ vásu manuṣiyā^́ dadīmahi
2.023.09c     yā^́ no dūré taḷíto yā^́ árātayo
2.023.09d     abhí sánti jambháyā tā^́ anapnásaḥ

2.023.10a     tváyā vayám uttamáṃ dhīmahe váyo
2.023.10b     bŕ̥haspate pápriṇā sásninā yujā^́
2.023.10c     mā^́ no duḥśáṃso abhidipsúr īśata
2.023.10d     prá suśáṃsā matíbhis tāriṣīmahi

2.023.11a     anānudó vr̥ṣabhó jágmir āhaváṃ
2.023.11b     níṣṭaptā śátrum pŕ̥tanāsu sāsahíḥ
2.023.11c     ási satyá r̥ṇayā^́ brahmaṇas pata
2.023.11d     ugrásya cid damitā^́ vīḷuharṣíṇaḥ

2.023.12a     ádevena mánasā yó riṣaṇyáti
2.023.12b     śāsā^́m ugró mányamāno jíghāṃsati
2.023.12c     bŕ̥haspate mā^́ práṇak tásya no vadhó
2.023.12d     ní karma manyúṃ durévasya śárdhataḥ

2.023.13a     bháreṣu hávyo námasopasádyo
2.023.13b     gántā vā^́jeṣu sánitā dhánaṃ-dhanam
2.023.13c     víśvā íd aryó abhidipsúvo mŕ̥dho
2.023.13d     bŕ̥haspátir ví vavarhā ráthām̐ iva

2.023.14a     téjiṣṭhayā tapanī^́ rakṣásas tapa
2.023.14b     yé tvā nidé dadhiré dr̥ṣṭávīriyam
2.023.14c     āvís tát kr̥ṣva yád ásat ta ukthíyam
2.023.14d     bŕ̥haspate ví parirā^́po ardaya

2.023.15a     bŕ̥haspate áti yád aryó árhād
2.023.15b     dyumád vibhā^́ti krátumaj jáneṣu
2.023.15c     yád dīdáyac chávasa rtaprajāta
2.023.15d     tád asmā^́su dráviṇaṃ dhehi citrám

2.023.16a     mā^́ na stenébhyo yé abhí druhás padé
2.023.16b     nirāmíṇo ripávó 'nneṣu jāgr̥dhúḥ
2.023.16c     ā^́ devā^́nām óhate ví vráyo hr̥dí
2.023.16d     bŕ̥haspate ná paráḥ sā^́mano viduḥ

2.023.17a     víśvebhyo hí tvā bhúvanebhiyas pári
2.023.17b     tváṣṭā^́janat sā^́manaḥ-sāmanaḥ kavíḥ
2.023.17c     sá r̥ṇacíd r̥ṇayā^́ bráhmaṇas pátir
2.023.17d     druhó hantā^́ mahá r̥tásya dhartári

2.023.18a     táva śriyé ví ajihīta párvato
2.023.18b     gávāṃ gotrám udásr̥jo yád aṅgiraḥ
2.023.18c     índreṇa yujā^́ támasā párīvr̥tam
2.023.18d     bŕ̥haspate nír apā^́m aubjo arṇavám

2.023.19a     bráhmaṇas pate tuvám asyá yantā^́
2.023.19b     sūktásya bodhi tánayaṃ ca jinva
2.023.19c     víśvaṃ tád bhadráṃ yád ávanti devā^́
2.023.19d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

24

2.024.01a     sémā^́m aviḍḍhi prábhr̥tiṃ yá ī^́śiṣe
2.024.01b     ayā^́ vidhema návayā mahā^́ girā^́
2.024.01c     yáthā no mīḍhvā^́n stávate sákhā táva
2.024.01d     bŕ̥haspate sī^́ṣadhaḥ sótá no matím

2.024.02a     yó nántuvāni ánaman ní ójasā
2.024.02b     utā^́dardar manyúnā śámbarāṇi ví
2.024.02c     prā^́cyāvayad ácyutā bráhmaṇas pátir
2.024.02d     ā^́ cā^́viśad vásumantaṃ ví párvatam

2.024.03a     tád devā^́nāṃ devátamāya kártuvam
2.024.03b     áśrathnan dr̥̄ḷhā^́+ ávradanta vīḷitā^́
2.024.03c     úd gā^́ ājad ábhinad bráhmaṇā valám
2.024.03d     ágūhat támo ví acakṣayat súvaḥ

2.024.04a     áśmāsiyam avatám bráhmaṇas pátir
2.024.04b     mádhudhāram abhí yám ójasā^́tr̥ṇat
2.024.04c     tám evá víśve papire suvardŕ̥śo
2.024.04d     bahú sākáṃ sisicur útsam udríṇam

2.024.05a     sánā tā^́ kā^́ cid bhúvanā bhávītuvā
2.024.05b     mādbhíḥ śarádbhir dúro varanta vaḥ
2.024.05c     áyatantā carato anyád-anyad íd
2.024.05d     yā^́ cakā^́ra vayúnā bráhmaṇas pátiḥ

2.024.06a     abhinákṣanto abhí yé tám ānaśúr
2.024.06b     nidhím paṇīnā^́m paramáṃ gúhā hitám
2.024.06c     té vidvā^́ṃsaḥ praticákṣyā^́nr̥tā púnar
2.024.06d     yáta u ā^́yan tád úd īyur āvíśam

2.024.07a     r̥tā^́vānaḥ praticákṣyā^́nr̥tā púnar
2.024.07b     ā^́ta ā^́ tasthuḥ kaváyo mahás patháḥ
2.024.07c     té bāhúbhyāṃ dhamitám agním áśmani
2.024.07d     nákiḥ ṣó asti áraṇo jahúr hí tám

2.024.08a     r̥tájyena kṣipréṇa bráhmaṇas pátir
2.024.08b     yátra váṣṭi prá tád aśnoti dhánvanā
2.024.08c     tásya sādhvī^́r íṣavo yā^́bhir ásyati
2.024.08d     nr̥cákṣaso dŕ̥śáye kárṇayonayaḥ

2.024.09a     sá saṃnayáḥ sá vinayáḥ puróhitaḥ
2.024.09b     sá súṣṭutaḥ sá yudhí bráhmaṇas pátiḥ
2.024.09c     cākṣmó yád vā^́jam bhárate matī^́ dhánā
2.024.09d     ā^́d ít sū^́ryas tapati tapyatúr vŕ̥thā

2.024.10a     vibhú prabhú prathamám mehánāvato
2.024.10b     bŕ̥haspáteḥ suvidátrāṇi rā^́dhiyā
2.024.10c     imā^́ sātā^́ni veniyásya vājíno
2.024.10d     yéna jánā ubháye bhuñjaté víśaḥ

2.024.11a     yó ávare vr̥jáne viśváthā vibhúr
2.024.11b     mahā^́m u raṇváḥ śávasā vavákṣitha
2.024.11c     sá devó devā^́n práti paprathe pr̥thú
2.024.11d     víśvéd u tā^́ paribhū^́r bráhmaṇas pátiḥ

2.024.12a     víśvaṃ satyám maghavānā yuvór íd
2.024.12b     ā^́paś caná prá minanti vratáṃ vām
2.024.12c     áchendrābrahmaṇaspatī havír no
2.024.12d     ánnaṃ yújeva vājínā jigātam

2.024.13a     utā^́śiṣṭhā ánu śr̥ṇvanti váhnayaḥ
2.024.13b     sabhéyo vípro bharate matī^́ dhánā
2.024.13c     vīḷudvéṣā ánu váśa rṇám ādadíḥ
2.024.13d     sá ha vājī^́ samithé bráhmaṇas pátiḥ

2.024.14a     bráhmaṇas páter abhavad yathāvaśáṃ
2.024.14b     satyó manyúr máhi kármā kariṣyatáḥ
2.024.14c     yó gā^́ udā^́jat sá divé ví cābhajan
2.024.14d     mahī^́va rītíḥ śávasāsarat pŕ̥thak

2.024.15a     bráhmaṇas pate suyámasya viśváhā
2.024.15b     rāyáḥ siyāma rathíyo váyasvataḥ
2.024.15c     vīréṣu vīrā^́m̐ úpa pr̥ndhi nas tuváṃ
2.024.15d     yád ī^́śāno bráhmaṇā véṣi me hávam

2.024.16a     bráhmaṇas pate tuvám asyá yantā^́
2.024.16b     sūktásya bodhi tánayaṃ ca jinva
2.024.16c     víśvaṃ tád bhadráṃ yád ávanti devā^́
2.024.16d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

25

2.025.01a     índhāno agníṃ vanavad vanuṣyatáḥ
2.025.01b     kr̥tábrahmā śūśuvad rātáhavya ít
2.025.01c     jāténa jātám áti sá prá sarsr̥te
2.025.01d     yáṃ-yaṃ yújaṃ kr̥ṇuté bráhmaṇas pátiḥ

2.025.02a     vīrébhir vīrā^́n vanavad vanuṣyató
2.025.02b     góbhī rayím paprathad bódhati tmánā
2.025.02c     tokáṃ ca tásya tánayaṃ ca vardhate
2.025.02d     yáṃ-yaṃ yújaṃ kr̥ṇuté bráhmaṇas pátiḥ

2.025.03a     síndhur ná kṣódaḥ śímīvām̐ r̥ghāyató
2.025.03b     vŕ̥ṣeva vádhrīm̐r abhí vaṣṭi ójasā
2.025.03c     agnér iva prásitir nā^́ha vártave
2.025.03d     yáṃ-yaṃ yújaṃ kr̥ṇuté bráhmaṇas pátiḥ

2.025.04a     tásmā arṣanti diviyā^́ asaścátaḥ
2.025.04b     sá sátvabhiḥ prathamó góṣu gachati
2.025.04c     ánibhr̥ṣṭataviṣir hanti ójasā
2.025.04d     yáṃ-yaṃ yújaṃ kr̥ṇuté bráhmaṇas pátiḥ

2.025.05a     tásmā íd víśve dhunayanta síndhavo
2.025.05b     áchidrā śárma dadhire purū^́ṇi
2.025.05c     devā^́nāṃ sumné subhágaḥ sá edhate
2.025.05d     yáṃ-yaṃ yújaṃ kr̥ṇuté bráhmaṇas pátiḥ

26

2.026.01a     r̥júr íc cháṃso vanavad vanuṣyató
2.026.01b     devayánn íd ádevayantam abhy àsat
2.026.01c     suprāvī^́r íd vanavat pr̥tsú duṣṭáraṃ
2.026.01d     yájvéd áyajyor ví bhajāti bhójanam

2.026.02a     yájasva vīra prá vihi manāyató
2.026.02b     bhadrám mánaḥ kr̥ṇuṣva vr̥tratū^́riye
2.026.02c     havíṣ kr̥ṇuṣva subhágo yáthā^́sasi
2.026.02d     bráhmaṇas páter áva ā^́ vr̥ṇīmahe

2.026.03a     sá íj jánena sá viśā^́ sá jánmanā
2.026.03b     sá putraír vā^́jam bharate dhánā nŕ̥bhiḥ
2.026.03c     devā^́nāṃ yáḥ pitáram āvívāsati
2.026.03d     śraddhā^́manā havíṣā bráhmaṇas pátim

2.026.04a     yó asmai havyaír ghr̥távadbhir ávidhat
2.026.04b     prá tám prācā^́ nayati bráhmaṇas pátiḥ
2.026.04c     uruṣyátīm áṃhaso rákṣatī riṣó
2.026.04d     aṃhóś cid asmā urucákrir ádbhutaḥ

27

2.027.01a     imā^́ gíra ādityébhyo ghr̥tásnūḥ
2.027.01b     sanā^́d rā^́jabhyo juhúvā juhomi
2.027.01c     śr̥ṇótu mitró aryamā^́ bhágo nas
2.027.01d     tuvijātó váruṇo dákṣo áṃśaḥ

2.027.02a     imáṃ stómaṃ sákratavo me adyá
2.027.02b     mitró aryamā^́ váruṇo juṣanta
2.027.02c     ādityā^́saḥ śúcayo dhā^́rapūtā
2.027.02d     ávr̥jinā anavadyā^́ áriṣṭāḥ

2.027.03a     tá ādityā^́sa urávo gabhīrā^́
2.027.03b     ádabdhāso dípsanto bhūriakṣā^́ḥ
2.027.03c     antáḥ paśyanti vr̥jinótá sādhú
2.027.03d     sárvaṃ rā^́jabhyaḥ paramā^́ cid ánti

2.027.04a     dhāráyanta ādityā^́so jágat sthā^́
2.027.04b     devā^́ víśvasya bhúvanasya gopā^́ḥ
2.027.04c     dīrghā^́dhiyo rákṣamāṇā asuryàm
2.027.04d     r̥tā^́vānaś cáyamānā r̥ṇā^́ni

2.027.05a     vidyā^́m ādityā ávaso vo asyá
2.027.05b     yád aryaman bhayá ā^́ cin mayobhú
2.027.05c     yuṣmā^́kam mitrāvaruṇā práṇītau
2.027.05d     pári śvábhreva duritā^́ni vŕ̥jyām

2.027.06a     sugó hí vo aryaman mitra pánthā
2.027.06b     anr̥kṣaró varuṇa sādhúr ásti
2.027.06c     ténāditiyā ádhi vocatā no
2.027.06d     yáchatā no duṣparihántu śárma

2.027.07a     pípartu no áditī rā^́japutrā
2.027.07b     áti dvéṣāṃsi aryamā^́ sugébhiḥ
2.027.07c     br̥hán mitrásya váruṇasya śárma
2.027.07d     úpa syāma puruvī^́rā áriṣṭāḥ

2.027.08a     tisró bhū^́mīr dhārayan trī^́m̐r utá dyū^́n
2.027.08b     trī^́ṇi vratā^́ vidáthe antár eṣām
2.027.08c     r̥ténādityā máhi vo mahitváṃ
2.027.08d     tád aryaman varuṇa mitra cā^́ru

2.027.09a     trī^́ rocanā^́ diviyā^́ dhārayanta
2.027.09b     hiraṇyáyāḥ śúcayo dhā^́rapūtāḥ
2.027.09c     ásvapnajo animiṣā^́ ádabdhā
2.027.09d     uruśáṃsā r̥jáve mártiyāya

2.027.10a     tuváṃ víśveṣāṃ varuṇāsi rā^́jā
2.027.10b     yé ca devā^́ asura yé ca mártāḥ
2.027.10c     śatáṃ no rāsva śarádo vicákṣe
2.027.10d     aśyā^́mā^́yūṃṣi súdhitāni pū^́rvā

2.027.11a     ná dakṣiṇā^́ ví cikite ná savyā^́
2.027.11b     ná prācī^́nam ādityā nótá paścā^́
2.027.11c     pākíyā cid vasavo dhīríyā cid
2.027.11d     yuṣmā^́nīto ábhayaṃ jyótir aśyām

2.027.12a     yó rā^́jabhya r̥taníbhyo dadā^́śa
2.027.12b     yáṃ vardháyanti puṣṭáyaś ca nítyāḥ
2.027.12c     sá revā^́n yāti prathamó ráthena
2.027.12d     vasudā^́vā vidátheṣu praśastáḥ

2.027.13a     śúcir apáḥ sūyávasā ádabdha
2.027.13b     úpa kṣeti vr̥ddhávayāḥ suvī^́raḥ
2.027.13c     nákiṣ ṭáṃ ghnanti ántito ná dūrā^́d
2.027.13d     yá ādityā^́nām bhávati práṇītau

2.027.14a     ádite mítra váruṇotá mr̥̄ḷa⁺
2.027.14b     yád vo vayáṃ cakr̥mā^́ kác cid ā^́gaḥ
2.027.14c     urú aśyām ábhayaṃ jyótir indra
2.027.14d     mā^́ no dīrghā^́ abhí naśan támisrāḥ

2.027.15a     ubhé asmai pīpayataḥ samīcī^́
2.027.15b     divó vr̥ṣṭíṃ subhágo nā^́ma púṣyan
2.027.15c     ubhā^́ kṣáyāv ājáyan yāti pr̥tsú
2.027.15d     ubhā^́v árdhau bhavataḥ sādhū^́ asmai

2.027.16a     yā^́ vo māyā^́ abhidrúhe yajatrāḥ
2.027.16b     pā^́śā ādityā ripáve vícr̥ttāḥ
2.027.16c     aśvī^́va tā^́m̐ áti yeṣaṃ ráthena
2.027.16d     áriṣṭā urā^́v ā^́ śárman siyāma

2.027.17a     mā^́hám maghóno varuṇa priyásya
2.027.17b     bhūridā^́vna ā^́ vidaṃ śū^́nam āpéḥ
2.027.17c     mā^́ rāyó rājan suyámād áva sthām
2.027.17d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

28

2.028.01a     idáṃ kavér ādityásya svarā^́jo
2.028.01b     víśvāni sā^́nti abhí astu mahnā^́
2.028.01c     áti yó mandró yajáthāya deváḥ
2.028.01d     sukīrtím bhikṣe váruṇasya bhū^́reḥ

2.028.02a     táva vraté subhágāsaḥ siyāma
2.028.02b     suādhíyo varuṇa tuṣṭuvā^́ṃsaḥ
2.028.02c     upā^́yana uṣásāṃ gómatīnām
2.028.02d     agnáyo ná járamāṇā ánu dyū^́n

2.028.03a     táva syāma puruvī^́rasya śármann
2.028.03b     uruśáṃsasya varuṇa praṇetaḥ
2.028.03c     yūyáṃ naḥ putrā aditer adabdhā
2.028.03d     abhí kṣamadhvaṃ yújiyāya devāḥ

2.028.04a     prá sīm ādityó asr̥jad vidhartā^́m̐
2.028.04b     r̥táṃ síndhavo váruṇasya yanti
2.028.04c     ná śrāmyanti ná ví mucanti eté
2.028.04d     váyo ná paptū raghuyā^́ párijman

2.028.05a     ví mác chrathāya raśanā^́m ivā^́ga
2.028.05b     r̥dhyā^́ma te varuṇa khā^́m r̥tásya
2.028.05c     mā^́ tántuś chedi váyato dhíyam me
2.028.05d     mā^́ mā^́trā śāri apásaḥ purá rtóḥ

2.028.06a     ápo sú myakṣa varuṇa bhiyásam
2.028.06b     mát sámrāḷ ŕ̥tāvó 'nu mā gr̥bhāya
2.028.06c     dā^́meva vatsā^́d ví mumugdhi áṃho
2.028.06d     nahí tvád āré nimíṣaś canéśe

2.028.07a     mā^́ no vadhaír varuṇa yé ta iṣṭā^́v
2.028.07b     énaḥ kr̥ṇvántam asura bhriṇánti°
2.028.07c     mā^́ jyótiṣaḥ pravasathā^́ni ganma
2.028.07d     ví ṣū^́ mŕ̥dhaḥ śiśratho jīváse naḥ

2.028.08a     námaḥ purā^́ te varuṇotá nūnám
2.028.08b     utā^́paráṃ tuvijāta bravāma
2.028.08c     tuvé hí kam párvate ná śritā^́ni
2.028.08d     ápracyutāni dūḷabha vratā^́ni

2.028.09a     pára rṇā^́ sāvīr ádha mátkr̥tāni
2.028.09b     mā^́háṃ rājann anyákr̥tena bhojam
2.028.09c     ávyuṣṭā ín nú bhū^́yasīr uṣā^́sa
2.028.09d     ā^́ no jīvā^́n varuṇa tā^́su śādhi

2.028.10a     yó me rājan yújiyo vā sákhā vā
2.028.10b     svápne bhayám bhīráve máhyam ā^́ha
2.028.10c     stenó vā yó dípsati no vŕ̥ko vā
2.028.10d     tuváṃ tásmād varuṇa pāhi asmā^́n

2.028.11a     mā^́hám maghóno varuṇa priyásya
2.028.11b     bhūridā^́vna ā^́ vidaṃ śū^́nam āpéḥ
2.028.11c     mā^́ rāyó rājan suyámād áva sthām
2.028.11d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

29

2.029.01a     dhŕ̥tavratā ā^́ditiyā íṣirā
2.029.01b     āré mát karta rahasū^́r ivā^́gaḥ
2.029.01c     śr̥ṇvató vo váruṇa mítra dévā
2.029.01d     bhadrásya vidvā^́m̐ ávase huve vaḥ

2.029.02a     yūyáṃ devāḥ prámatir yūyám ójo
2.029.02b     yūyáṃ dvéṣāṃsi sanutár yuyota
2.029.02c     abhikṣattā^́ro abhí ca kṣámadhvam
2.029.02d     adyā^́ ca no mr̥̄ḷáyatāparáṃ⁺ ca

2.029.03a     kím ū nú vaḥ kr̥ṇavāmā^́pareṇa
2.029.03b     kíṃ sánena vasava ā^́piyena
2.029.03c     yūyáṃ no mitrāvaruṇādite ca
2.029.03d     suastím indrāmaruto dadhāta

2.029.04a     hayé devā yūyám íd āpáya stha
2.029.04b     té mr̥̄ḷata⁺ nā^́dhamānāya máhyam
2.029.04c     mā^́ vo rátho madhyamavā^́ḷ r̥té bhūn
2.029.04d     mā^́ yuṣmā^́vatsu āpíṣu śramiṣma

2.029.05a     prá va éko mimaya bhū^́ri ā^́go
2.029.05b     yán mā pitéva kitaváṃ śaśāsá
2.029.05c     āré pā^́ṣā āré aghā^́ni devā
2.029.05d     mā^́ mā^́dhi putré vím iva grabhīṣṭa

2.029.06a     arvā^́ñco adyā^́ bhavatā yajatrā
2.029.06b     ā^́ vo hā^́rdi bháyamāno vyayeyam
2.029.06c     trā^́dhvaṃ no devā nijúro vŕ̥kasya
2.029.06d     trā^́dhvaṃ kartā^́d avapádo yajatrāḥ

2.029.07a     mā^́hám maghóno varuṇa priyásya
2.029.07b     bhūridā^́vna ā^́ vidaṃ śū^́nam āpéḥ
2.029.07c     mā^́ rāyó rājan suyámād áva sthām
2.029.07d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

30

2.030.01a     r̥táṃ devā^́ya kr̥ṇvaté savitrá
2.030.01b     índrāyāhighné ná ramanta ā^́paḥ
2.030.01c     áhar-ahar yāti aktúr apā^́ṃ
2.030.01d     kíyāti ā^́ prathamáḥ sárga āsām

2.030.02a     yó vr̥trā^́ya sínam átrā^́bhariṣyat
2.030.02b     prá táṃ jánitrī vidúṣa uvāca
2.030.02c     pathó rádantīr ánu jóṣam asmai
2.030.02d     divé-dive dhúnayo yanti ártham

2.030.03a     ūrdhvó hí ásthād ádhi antárikṣe
2.030.03b     ádhā vr̥trā^́ya prá vadháṃ jabhāra
2.030.03c     míhaṃ vásāna úpa hī^́m ádudrot
2.030.03d     tigmā^́yudho ajayac chátrum índraḥ

2.030.04a     bŕ̥haspate tápuṣā^́śneva vidhya
2.030.04b     vŕ̥kadvaraso ásurasya vīrā^́n
2.030.04c     yáthā jaghántha dhr̥ṣatā^́ purā^́ cid
2.030.04d     evā^́ jahi śátrum asmā^́kam indra

2.030.05a     áva kṣipa divó áśmānam uccā^́
2.030.05b     yéna śátrum mandasānó nijū^́rvāḥ
2.030.05c     tokásya sātaú tánayasya bhū^́rer
2.030.05d     asmā^́m̐ ardháṃ kr̥ṇutād indra gónām

2.030.06a     prá hí krátuṃ vr̥hátho yáṃ vanuthó
2.030.06b     radhrásya stho yájamānasya codaú
2.030.06c     índrāsomā yuvám asmā^́m̐ aviṣṭam
2.030.06d     asmín bhayásthe kr̥ṇutam ulokám†

2.030.07a     ná mā taman ná śraman nótá tandran
2.030.07b     ná vocāma mā^́ sunotéti sómam
2.030.07c     yó me pr̥ṇā^́d yó dádad yó nibódhād
2.030.07d     yó mā sunvántam úpa góbhir ā^́yat

2.030.08a     sárasvati tuvám asmā^́m̐ aviḍḍhi
2.030.08b     marútvatī dhr̥ṣatī^́ jeṣi śátrūn
2.030.08c     tyáṃ cic chárdhantaṃ taviṣīyámāṇam
2.030.08d     índro hanti vr̥ṣabháṃ śáṇḍikānām

2.030.09a     yó naḥ sánutya utá vā jighatnúr
2.030.09b     abhikhyā^́ya táṃ tigiténa vidhya
2.030.09c     bŕ̥haspata ā^́yudhair jeṣi śátrūn
2.030.09d     druhé rī^́ṣantam pári dhehi rājan

2.030.10a     asmā^́kebhiḥ sátvabhiḥ śūra śū^́rair
2.030.10b     vīryā^̀ kr̥dhi yā^́ni te kártuvāni
2.030.10c     jiyóg abhūvann ánudhūpitāso
2.030.10d     hatvī^́ téṣām ā^́ bharā no vásūni

2.030.11a     táṃ vaḥ śárdham mā^́rutaṃ sumnayúr girā^́
2.030.11b     úpa bruve námasā daíviyaṃ jánam
2.030.11c     yáthā rayíṃ sárvavīraṃ náśāmahā
2.030.11d     apatyasā^́caṃ śrútiyaṃ divé-dive

31

2.031.01a     asmā^́kam mitrāvaruṇāvataṃ rátham
2.031.01b     ādityaí rudraír vásubhiḥ sacābhúvā
2.031.01c     prá yád váyo ná páptan vásmanas pári
2.031.01d     śravasyávo hŕ̥ṣīvanto vanarṣádaḥ

2.031.02a     ádha smā na úd avatā sajoṣaso
2.031.02b     ráthaṃ devāso abhí vikṣú vājayúm
2.031.02c     yád āśávaḥ pádyābhis títrato rájaḥ
2.031.02d     pr̥thivyā^́ḥ sā^́nau jáṅghananta pāṇíbhiḥ

2.031.03a     utá syá na índaro⁺ viśvácarṣaṇir
2.031.03b     diváḥ śárdhena mā^́rutena sukrátuḥ
2.031.03c     ánu nú sthāti avr̥kā^́bhir ūtíbhī
2.031.03d     rátham mahé sanáye vā^́jasātaye

2.031.04a     utá syá devó bhúvanasya sakṣáṇis
2.031.04b     tváṣṭā gnā^́bhiḥ sajóṣā jūjuvad rátham
2.031.04c     íḷā bhágo br̥haddivótá ródasī
2.031.04d     pūṣā^́ púraṃdhir aśvínāv ádhā pátī

2.031.05a     utá tyé devī^́ subháge mithūdŕ̥śā
2.031.05b     uṣā^́sānáktā jágatām apījúvā
2.031.05c     stuṣé yád vām pr̥thivi návyasā váca
2.031.05d     sthātúś ca váyas trívayā upastíre

2.031.06a     utá vaḥ śáṃsam uśíjām iva śmasi
2.031.06b     áhir budhníyo ajá ékapād utá
2.031.06c     tritá r̥bhukṣā^́ḥ savitā^́ cáno dadhe
2.031.06d     apā^́ṃ nápād āśuhémā dhiyā^́ śámi

2.031.07a     etā^́ vo vaśmi údyatā yajatrā
2.031.07b     átakṣann āyávo náviyase sám
2.031.07c     śravasyávo vā^́jaṃ cakānā^́ḥ
2.031.07d     sáptir ná ráthyo áha dhītím aśyāḥ

32

2.032.01a     asyá me dyāvāpr̥thivī r̥tāyató
2.032.01b     bhūtám avitrī^́ vácasaḥ síṣāsataḥ
2.032.01c     yáyor ā^́yuḥ prataráṃ té idám purá
2.032.01d     úpastute vasūyúr vām mahó dadhe

2.032.02a     mā^́ no gúhyā rípa āyór áhan dabhan
2.032.02b     mā^́ na ābhyó rīradho duchúnābhiyaḥ
2.032.02c     mā^́ no ví yauḥ sakhiyā^́ viddhí tásya naḥ
2.032.02d     sumnāyatā^́ mánasā tát tuvemahe

2.032.03a     áheḷatā mánasā śruṣṭím ā^́ vaha
2.032.03b     dúhānāṃ dhenúm pipyúṣīm asaścátam
2.032.03c     pádyābhir āśúṃ vácasā ca vājínaṃ
2.032.03d     tuvā^́ṃ hinomi puruhūta viśváhā

2.032.04a     rākā^́m aháṃ suhávāṃ suṣṭutī^́ huve
2.032.04b     śr̥ṇótu naḥ subhágā bódhatu tmánā
2.032.04c     sī^́vyatv ápaḥ sūciyā^́chidyamānayā
2.032.04d     dádātu vīráṃ śatádāyam ukthíyam

2.032.05a     yā^́s te rāke sumatáyaḥ supéśaso
2.032.05b     yā^́bhir dádāsi dāśúṣe vásūni
2.032.05c     tā^́bhir no adyá sumánā upā^́gahi
2.032.05d     sahasrapoṣáṃ subhage rárāṇā

2.032.06a     sínīvāli pŕ̥thuṣṭuke
2.032.06b     yā^́ devā^́nām ási svásā
2.032.06c     juṣásva havyám ā^́hutam
2.032.06d     prajā^́ṃ devi didiḍḍhi naḥ

2.032.07a     yā^́ subāhúḥ suaṅguríḥ
2.032.07b     suṣū^́mā bahusū^́varī
2.032.07c     tasyai viśpátniyai havíḥ
2.032.07d     sinīvālyaí juhotana

2.032.08a     yā^́ guṅgū^́r yā^́ sinīvālī^́
2.032.08b     yā^́ rākā^́ yā^́ sárasvatī
2.032.08c     indrāṇī^́m ahva ūtáye
2.032.08d     varuṇānī^́ṃ suastáye

33

2.033.01a     ā^́ te pitar marutāṃ sumnám etu
2.033.01b     mā^́ naḥ sū^́ryasya saṃdŕ̥śo yuyothāḥ
2.033.01c     abhí no vīró árvati kṣameta
2.033.01d     prá jāyemahi rudara⁺ prajā^́bhiḥ

2.033.02a     tvā^́dattebhī rudara⁺ śáṃtamebhiḥ
2.033.02b     śatáṃ hímā aśīya bheṣajébhiḥ
2.033.02c     ví asmád dvéṣo vitaráṃ ví áṃho
2.033.02d     ví ámīvāś cātayasvā víṣūcīḥ

2.033.03a     śréṣṭho jātásya rudara⁺ śriyā^́si
2.033.03b     tavástamas tavásāṃ vajrabāho
2.033.03c     párṣi ṇaḥ pārám áṃhasaḥ suastí
2.033.03d     víśvā abhī^́tī rápaso yuyodhi

2.033.04a     mā^́ tvā rudra cukrudhāmā námobhir
2.033.04b     mā^́ dúṣṭutī vr̥ṣabha mā^́ sáhūtī
2.033.04c     ún no vīrā^́m̐ arpaya bheṣajébhir
2.033.04d     bhiṣáktamaṃ tvā bhiṣájāṃ śr̥ṇomi

2.033.05a     hávīmabhir hávate yó havírbhir
2.033.05b     áva stómebhī rudaráṃ⁺ diṣīya
2.033.05c     r̥dūdáraḥ suhávo mā^́ no asyaí
2.033.05d     babhrúḥ suśípro rīradhan manā^́yai

2.033.06a     ún mā mamanda vr̥ṣabhó marútvān
2.033.06b     tvákṣīyasā váyasā nā^́dhamānam
2.033.06c     ghŕ̥ṇīva chāyā^́m arapā^́ aśīya
2.033.06d     ā^́ vivāseyaṃ rudarásya⁺ sumnám

2.033.07a     kúva syá te rudara⁺ mr̥̄ḷayā^́kur⁺
2.033.07b     hásto yó ásti bheṣajó jálāṣaḥ
2.033.07c     apabhartā^́ rápaso daíviyasya
2.033.07d     abhī^́ nú mā vr̥ṣabha cakṣamīthāḥ

2.033.08a     prá babhráve vr̥ṣabhā^́ya śvitīcé
2.033.08b     mahó mahī^́ṃ suṣṭutím īrayāmi
2.033.08c     namasyā^́ kalmalīkínaṃ námobhir
2.033.08d     gr̥ṇīmási tveṣáṃ rudrásya nā^́ma

2.033.09a     sthirébhir áṅgaiḥ pururū^́pa ugró
2.033.09b     babhrúḥ śukrébhiḥ pipiśe híraṇyaiḥ
2.033.09c     ī^́śānād asyá bhúvanasya bhū^́rer
2.033.09d     ná vā^́ u yoṣad rudarā^́d⁺ asuryàm

2.033.10a     árhan bibharṣi sā^́yakāni dhánva
2.033.10b     árhan niṣkáṃ yajatáṃ viśvárūpam
2.033.10c     árhann idáṃ dayase víśvam ábhvaṃ
2.033.10d     ná vā^́ ójīyo rudara⁺ tvád asti

2.033.11a     stuhí śrutáṃ gartasádaṃ yúvānam
2.033.11b     mr̥gáṃ ná bhīmám upahatnúm ugrám
2.033.11c     mr̥̄ḷā^́+ jaritré rudara⁺ stávāno
2.033.11d     anyáṃ te asmán ní vapantu sénāḥ

2.033.12a     kumāráś cit pitáraṃ vándamānam
2.033.12b     práti nānāma rudaropayántam⁺
2.033.12c     bhū^́rer dātā^́raṃ sátpatiṃ gr̥ṇīṣe
2.033.12d     stutás tuvám bheṣajā^́ rāsi asmé

2.033.13a     yā^́ vo bheṣajā^́ marutaḥ śúcīni
2.033.13b     yā^́ śáṃtamā vŕ̥ṣaṇo yā^́ mayobhú
2.033.13c     yā^́ni mánur ávr̥ṇītā pitā^́ nas
2.033.13d     tā^́ śáṃ ca yóś ca rudarásya⁺ vaśmi

2.033.14a     pári ṇo hetī^́ rudarásya⁺ vr̥jyāḥ
2.033.14b     pári tveṣásya durmatír mahī^́ gāt
2.033.14c     áva sthirā^́ maghávadbhyas tanuṣva
2.033.14d     mī^́ḍhvas tokā^́ya tánayāya mr̥̄ḷa⁺

2.033.15a     evā^́ babhro vr̥ṣabha cekitāna
2.033.15b     yáthā deva ná hr̥ṇīṣé ná háṃsi
2.033.15c     havanaśrún no rudarehá⁺ bodhi
2.033.15d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

34

2.034.01a     dhārāvarā^́ marúto dhr̥ṣṇúojaso
2.034.01b     mr̥gā^́ ná bhīmā^́s táviṣībhir arcínaḥ
2.034.01c     agnáyo ná śuśucānā^́ r̥jīṣíṇo
2.034.01d     bhŕ̥miṃ dhámanto ápa gā^́ avr̥ṇvata

2.034.02a     dyā^́vo ná stŕ̥bhiś citayanta khādíno
2.034.02b     ví abhríyā ná dyutayanta vr̥ṣṭáyaḥ
2.034.02c     rudró yád vo maruto rukmavakṣaso
2.034.02d     vŕ̥ṣā^́jani pŕ̥śṇiyāḥ śukrá ū^́dhani

2.034.03a     ukṣánte áśvām̐ átiyām̐ ivājíṣu
2.034.03b     nadásya kárṇais turayanta āśúbhiḥ
2.034.03c     híraṇyaśiprā maruto dávidhvataḥ
2.034.03d     pr̥kṣáṃ yātha pŕ̥ṣatībhiḥ samanyavaḥ

2.034.04a     pr̥kṣé tā^́ víśvā bhúvanā vavakṣire
2.034.04b     mitrā^́ya vā sádam ā^́ jīrádānavaḥ
2.034.04c     pŕ̥ṣadaśvāso anavabhrárādhasa
2.034.04d     r̥jipyā^́so ná vayúneṣu dhūrṣádaḥ

2.034.05a     índhanvabhir dhenúbhī rapśádūdhabhir
2.034.05b     adhvasmábhiḥ pathíbhir bhrājadr̥ṣṭayaḥ
2.034.05c     ā^́ haṃsā^́so ná svásarāṇi gantana
2.034.05d     mádhor mádāya marutaḥ samanyavaḥ

2.034.06a     ā^́ no bráhmāṇi marutaḥ samanyavo
2.034.06b     narā^́ṃ ná śáṃsaḥ sávanāni gantana
2.034.06c     áśvām iva pipyata dhenúm ū^́dhani
2.034.06d     kártā dhíyaṃ jaritré vā^́japeśasam

2.034.07a     táṃ no dāta maruto vājínaṃ rátha
2.034.07b     āpānám bráhma citáyad divé-dive
2.034.07c     íṣaṃ stotŕ̥bhyo vr̥jáneṣu kāráve
2.034.07d     saním medhā^́m áriṣṭaṃ duṣṭáraṃ sáhaḥ

2.034.08a     yád yuñjáte marúto rukmávakṣaso
2.034.08b     áśvān rátheṣu bhága ā^́ sudā^́navaḥ
2.034.08c     dhenúr ná śíśve svásareṣu pinvate
2.034.08d     jánāya rātáhaviṣe mahī^́m íṣam

2.034.09a     yó no maruto vr̥kátāti mártiyo
2.034.09b     ripúr dadhé vasavo rákṣatā riṣáḥ
2.034.09c     vartáyata tápuṣā cakríyābhí tám
2.034.09d     áva rudrā aśáso hantanā vádhaḥ

2.034.10a     citráṃ tád vo maruto yā^́ma cekite
2.034.10b     pŕ̥śnyā yád ū^́dhar ápi āpáyo duhúḥ
2.034.10c     yád vā nidé návamānasya rudriyās
2.034.10d     tritáṃ járāya juratā^́m adābhiyāḥ

2.034.11a     tā^́n vo mahó marúta evayā^́vano
2.034.11b     víṣṇor eṣásya prabhr̥thé havāmahe
2.034.11c     híraṇyavarṇān kakuhā^́n yatásruco
2.034.11d     brahmaṇyántaḥ śáṃsiyaṃ rā^́dha īmahe

2.034.12a     té dáśagvāḥ prathamā^́ yajñám ūhire
2.034.12b     té no hinvantu uṣáso víuṣṭiṣu
2.034.12c     uṣā^́ ná rāmī^́r aruṇaír áporṇute
2.034.12d     mahó jyótiṣā śucatā^́ góarṇasā

2.034.13a     té kṣoṇī^́bhir aruṇébhir ná añjíbhī
2.034.13b     rudrā^́ r̥tásya sádaneṣu vāvr̥dhuḥ
2.034.13c     niméghamānā átiyena pā^́jasā
2.034.13d     suścandráṃ várṇaṃ dadhire supéśasam

2.034.14a     tā^́m̐ iyānó máhi várūtham ūtáya
2.034.14b     úpa ghéd enā^́ námasā gr̥ṇīmasi
2.034.14c     tritó ná yā^́n páñca hótr̥̄n abhíṣṭaya
2.034.14d     āvavártad ávarāñ cakríyā^́vase

2.034.15a     yáyā radhrám pāráyathā^́ti áṃho
2.034.15b     yáyā nidó muñcátha vanditā^́ram
2.034.15c     arvā^́cī sā^́ maruto yā^́ va ūtír
2.034.15d     ó ṣú vāśréva sumatír jigātu

35

2.035.01a     úpem asr̥kṣi vājayúr vacasyā^́ṃ
2.035.01b     cáno dadhīta nādiyó gíro me
2.035.01c     apā^́ṃ nápād āśuhémā kuvít sá
2.035.01d     supéśasas karati jóṣiṣad dhí

2.035.02a     imáṃ sú asmai hr̥dá ā^́ sútaṣṭam
2.035.02b     mántraṃ vocema kuvíd asya védat
2.035.02c     apā^́ṃ nápād asuríyasya mahnā^́
2.035.02d     víśvāni aryó bhúvanā jajāna

2.035.03a     sám anyā^́ yánti úpa yanti anyā^́ḥ
2.035.03b     samānám ūrváṃ nadíyaḥ pr̥ṇanti
2.035.03c     tám ū śúciṃ śúcayo dīdivā^́ṃsam
2.035.03d     apā^́ṃ nápātam pári tasthur ā^́paḥ

2.035.04a     tám ásmerā yuvatáyo yúvānam
2.035.04b     marmr̥jyámānāḥ pári yanti ā^́paḥ
2.035.04c     sá śukrébhiḥ śíkvabhī revád asmé
2.035.04d     dīdā^́yānidhmó ghr̥tánirṇig apsú

2.035.05a     asmaí tisró avyathiyā^́ya nā^́rīr
2.035.05b     devā^́ya devī^́r didhiṣanti ánnam
2.035.05c     kŕ̥tā ivópa hí prasarsré apsú
2.035.05d     sá pīyū^́ṣaṃ dhayati pūrvasū^́nām

2.035.06a     áśvasyā^́tra jánima asyá ca svàr
2.035.06b     druhó riṣáḥ sampŕ̥caḥ pāhi sūrī^́n
2.035.06c     āmā^́su pūrṣú paró apramr̥ṣyáṃ
2.035.06d     nā^́rātayo ví naśan nā^́nr̥tāni

2.035.07a     svá ā^́ dáme sudúghā yásya dhenúḥ
2.035.07b     svadhā^́m pīpāya subhú ánnam atti
2.035.07c     só 'pā^́ṃ° nápād ūrjáyann apsú antár
2.035.07d     vasudéyāya vidhaté ví bhāti

2.035.08a     yó apsú ā^́ śúcinā daíviyena
2.035.08b     r̥tā^́vā^́jasra urviyā^́ vibhā^́ti
2.035.08c     vayā^́ íd anyā^́ bhúvanāni asya
2.035.08d     prá jāyante vīrúdhaś ca prajā^́bhiḥ

2.035.09a     apā^́ṃ nápād ā^́ hí ásthād upásthaṃ
2.035.09b     jihmā^́nām ūrdhvó vidyútaṃ vásānaḥ
2.035.09c     tásya jyéṣṭham mahimā^́naṃ váhantīr
2.035.09d     híraṇyavarṇāḥ pári yanti yahvī^́ḥ

2.035.10a     híraṇyarūpaḥ sá híraṇyasaṃdr̥g
2.035.10b     apā^́ṃ nápāt séd u híraṇyavarṇaḥ
2.035.10c     hiraṇyáyāt pári yóner niṣádyā
2.035.10d     hiraṇyadā^́ dadati ánnam asmai

2.035.11a     tád asyā^́nīkam utá cā^́ru nā^́ma
2.035.11b     apīcíyaṃ vardhate náptur apā^́m
2.035.11c     yám indháte yuvatáyaḥ sám itthā^́
2.035.11d     híraṇyavarṇaṃ ghr̥tám ánnam asya

2.035.12a     asmaí bahūnā^́m avamā^́ya sákhye
2.035.12b     yajñaír vidhema námasā havírbhiḥ
2.035.12c     sáṃ sā^́nu mā^́rjmi dídhiṣāmi bílmair
2.035.12d     dádhāmi ánnaiḥ pári vanda r̥gbhíḥ

2.035.13a     sá īṃ vŕ̥ṣājanayat tā^́su gárbhaṃ
2.035.13b     sá īṃ śíśur dhayati táṃ rihanti
2.035.13c     só 'pā^́ṃ° nápād ánabhimlātavarṇo
2.035.13d     anyásyevehá tanúvā viveṣa

2.035.14a     asmín padé paramé tasthivā^́ṃsam
2.035.14b     adhvasmábhir viśváhā dīdivā^́ṃsam
2.035.14c     ā^́po náptre ghr̥tám ánnaṃ váhantīḥ
2.035.14d     svayám átkaiḥ pári dīyanti yahvī^́ḥ

2.035.15a     áyāṃsam agne sukṣitíṃ jánāya
2.035.15b     áyāṃsam u maghávadbhyaḥ suvr̥ktím
2.035.15c     víśvaṃ tád bhadráṃ yád ávanti devā^́
2.035.15d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

36

2.036.01a     túbhyaṃ hinvānó vasiṣṭa gā^́ apó
2.036.01b     ádhukṣan sīm ávibhir ádribhir náraḥ
2.036.01c     píbendra svā^́hā práhutaṃ váṣaṭkr̥taṃ
2.036.01d     hotrā^́d ā^́ sómam prathamó yá ī^́śiṣe

2.036.02a     yajñaíḥ sámmiślāḥ pŕ̥ṣatībhir r̥ṣṭíbhir
2.036.02b     yā^́mañ chubhrā^́so añjíṣu priyā^́ utá
2.036.02c     āsádyā barhír bharatasya sūnavaḥ
2.036.02d     potrā^́d ā^́ sómam pibatā divo naraḥ

2.036.03a     améva naḥ suhavā ā^́ hí gántana
2.036.03b     ní barhíṣi sadatanā ráṇiṣṭana
2.036.03c     áthā mandasva jujuṣāṇó ándhasas
2.036.03d     tváṣṭar devébhir jánibhiḥ sumádgaṇaḥ

2.036.04a     ā^́ vakṣi devā^́m̐ ihá vipra yákṣi ca
2.036.04b     uśán hotar ní ṣadā yóniṣu triṣú
2.036.04c     práti vīhi prásthitaṃ somiyám mádhu
2.036.04d     píbā^́gnīdhrāt táva bhāgásya tr̥pṇuhi

2.036.05a     eṣá syá te tanúvo nr̥mṇavárdhanaḥ
2.036.05b     sáha ójaḥ pradívi bāhuvór hitáḥ
2.036.05c     túbhyaṃ sutó maghavan túbhyam ā^́bhr̥tas
2.036.05d     tuvám asya brā^́hmanād ā^́ tr̥pát piba

2.036.06a     juṣéthāṃ yajñám bódhataṃ hávasya me
2.036.06b     sattó hótā nivídaḥ pūrviyā^́ ánu
2.036.06c     áchā rā^́jānā náma eti āvŕ̥tam
2.036.06d     praśāstrā^́d ā^́ pibataṃ somiyám mádhu

37

2.037.01a     mándasva hotrā^́d ánu jóṣam ándhaso
2.037.01b     ádhvaryavaḥ sá pūrṇā^́ṃ vaṣṭi āsícam
2.037.01c     tásmā etám bharata tadvaśó dadír
2.037.01d     hotrā^́d sómaṃ draviṇodaḥ píba rtúbhiḥ

2.037.02a     yám u pū^́rvam áhuve tám idáṃ huve
2.037.02b     séd u hávyo dadír yó nā^́ma pátyate
2.037.02c     adhvaryúbhiḥ prásthitaṃ somiyám mádhu
2.037.02d     potrā^́t sómaṃ draviṇodaḥ píba rtúbhiḥ

2.037.03a     médyantu te váhnayo yébhir ī^́yase
2.037.03b     áriṣaṇyan vīḷayasvā vanaspate
2.037.03c     āyū^́yā dhŕ̥ṣṇo abhigū^́riyā tuváṃ
2.037.03d     neṣṭrā^́t sómaṃ draviṇodaḥ píba rtúbhiḥ

2.037.04a     ápād dhotrā^́d utá potrā^́d amatta
2.037.04b     utá neṣṭrā^́d ajuṣata práyo hitám
2.037.04c     turī^́yam pā^́tram ámr̥ktam ámartiyaṃ
2.037.04d     draviṇodā^́ḥ pibatu drāviṇodasáḥ

2.037.05a     arvā^́ñcam adyá yayíyaṃ nr̥vā^́haṇaṃ
2.037.05b     ráthaṃ yuñjāthām ihá vāṃ vimócanam
2.037.05c     pr̥ṅktáṃ havī^́ṃṣi mádhunā^́ hí kaṃ gatám
2.037.05d     áthā sómam pibataṃ vājinīvasū

2.037.06a     jóṣi agne samídhaṃ jóṣi ā^́hutiṃ
2.037.06b     jóṣi bráhma jániyaṃ jóṣi suṣṭutím
2.037.06c     víśvebhir víśvām̐ r̥túnā vaso mahá
2.037.06d     uśán devā^́m̐ uśatáḥ pāyayā havíḥ

38

2.038.01a     úd u ṣyá deváḥ savitā^́ savā^́ya
2.038.01b     śaśvattamáṃ tádapā váhnir asthāt
2.038.01c     nūnáṃ devébhyo ví hí dhā^́ti rátnam
2.038.01d     áthā^́bhajad vītíhotraṃ suastaú

2.038.02a     víśvasya hí śruṣṭáye devá ūrdhváḥ
2.038.02b     prá bāhávā pr̥thúpāṇiḥ sísarti
2.038.02c     ā^́paś cid asya vratá ā^́ nímr̥grā
2.038.02d     ayáṃ cid vā^́to ramate párijman

2.038.03a     āśúbhiś cid yā^́n ví mucāti nūnám
2.038.03b     árīramad átamānaṃ cid étoḥ
2.038.03c     ahyárṣūṇāṃ cin ní ayām̐ aviṣyā^́m
2.038.03d     ánu vratáṃ savitúr móki ā^́gāt

2.038.04a     púnaḥ sám avyad vítataṃ váyantī
2.038.04b     madhyā^́ kártor ní adhāc chákma dhī^́raḥ
2.038.04c     út saṃhā^́yāsthād ví r̥tū^́m̐r adardhar
2.038.04d     arámatiḥ savitā^́ devá ā^́gāt

2.038.05a     nā^́naúkāṃsi dúriyo víśvam ā^́yur
2.038.05b     ví tiṣṭhate prabhaváḥ śóko agnéḥ
2.038.05c     jyéṣṭham mātā^́ sūnáve bhāgám ā^́dhād
2.038.05d     ánv asya kétam iṣitáṃ savitrā^́

2.038.06a     samā^́vavarti víṣṭhito jigīṣúr
2.038.06b     víśveṣāṃ kā^́maś cáratām amā^́bhūt
2.038.06c     śáśvām̐ ápo víkr̥taṃ hitvī^́ ā^́gād
2.038.06d     ánu vratáṃ savitúr daíviyasya

2.038.07a     tváyā hitám ápiyam apsú bhāgáṃ
2.038.07b     dhánvā^́nu ā^́ mr̥gayáso ví tasthuḥ
2.038.07c     vánāni víbhyo nákir asya tā^́ni
2.038.07d     vratā^́ devásya savitúr minanti

2.038.08a     yādrādhíyaṃ váruṇo yónim ápyam
2.038.08b     ániśitaṃ nimíṣi járbhurāṇaḥ
2.038.08c     víśvo mārtāṇḍó vrajám ā^́ paśúr gāt
2.038.08d     sthaśó jánmāni savitā^́ ví ā^́kaḥ

2.038.09a     ná yásya índro váruṇo ná mitró
2.038.09b     vratám aryamā^́ ná minánti rudráḥ
2.038.09c     ná árātayas tám idáṃ suastí
2.038.09d     huvé deváṃ savitā^́raṃ námobhiḥ

2.038.10a     bhágaṃ dhíyaṃ vājáyantaḥ púraṃdhiṃ
2.038.10b     nárāśáṃso gnã^́spátir no avyāḥ
2.038.10c     āyé vāmásya saṃgathé rayīṇā^́m
2.038.10d     priyā^́ devásya savitúḥ siyāma

2.038.11a     asmábhyaṃ tád divó adbhyáḥ pr̥thivyā^́s
2.038.11b     tváyā dattáṃ kā^́miyaṃ rā^́dha ā^́ gāt
2.038.11c     śáṃ yát stotŕ̥bhya āpáye bhávāti
2.038.11d     uruśáṃsāya savitar jaritré

39

2.039.01a     grā^́vāṇeva tád íd árthaṃ jarethe
2.039.01b     gŕ̥dhreva vr̥kṣáṃ nidhimántam ácha
2.039.01c     brahmā^́ṇeva vidátha ukthaśā^́sā
2.039.01d     dūtéva hávyā jániyā purutrā^́

2.039.02a     prātaryā^́vāṇā rathíyeva vīrā^́
2.039.02b     ajéva yamā^́ váram ā^́ sacethe
2.039.02c     méne iva tanúvā śúmbhamāne
2.039.02d     dámpatīva kratuvídā jáneṣu

2.039.03a     śŕ̥ṅgeva naḥ prathamā^́ gantam arvā^́k
2.039.03b     chaphā^́v iva járbhurāṇā tárobhiḥ
2.039.03c     cakravākéva práti vástor usrā
2.039.03d     arvā^́ñcā yātaṃ rathíyeva śakrā

2.039.04a     nāvéva naḥ pārayataṃ yugéva
2.039.04b     nábhyeva na upadhī^́va pradhī^́va
2.039.04c     śvā^́neva no áriṣaṇyā tanū^́nāṃ
2.039.04d     khŕ̥galeva visrásaḥ pātam asmā^́n

2.039.05a     vā^́tevājuryā^́ nadíyeva rītír
2.039.05b     akṣī^́ iva cákṣuṣā^́ yātam arvā^́k
2.039.05c     hástāv iva tanúve śámbhaviṣṭhā
2.039.05d     pā^́deva no nayataṃ vásyo ácha

2.039.06a     óṣṭhāv iva mádhu āsné vádantā
2.039.06b     stánāv iva pipyataṃ jīváse naḥ
2.039.06c     nā^́seva nas tanúvo rakṣitā^́rā
2.039.06d     kárṇāv iva suśrútā bhūtam asmé

2.039.07a     hásteva śaktím abhí saṃdadī^́ naḥ
2.039.07b     kṣā^́meva naḥ sám ajataṃ rájāṃsi
2.039.07c     imā^́ gíro aśvinā yuṣmayántīḥ
2.039.07d     kṣṇótreṇeva svádhitiṃ sáṃ śiśītam

2.039.08a     etā^́ni vām aśvinā várdhanāni
2.039.08b     bráhma stómaṃ gr̥tsamadā^́so akran
2.039.08c     tā^́ni narā jujuṣāṇópa yātam
2.039.08d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

40

2.040.01a     sómāpūṣaṇā jánanā rayīṇā^́ṃ
2.040.01b     jánanā divó jánanā pr̥thivyā^́ḥ
2.040.01c     jātaú víśvasya bhúvanasya gopaú
2.040.01d     devā^́ akr̥ṇvann amŕ̥tasya nā^́bhim

2.040.02a     imaú devaú jā^́yamānau juṣanta
2.040.02b     imaú támāṃsi gūhatām ájuṣṭā
2.040.02c     ābhyā^́m índraḥ pakvám āmā^́su antáḥ
2.040.02d     somāpūṣábhyāṃ janad usríyāsu

2.040.03a     sómāpū^́ṣaṇā rájaso vimā^́naṃ
2.040.03b     saptácakraṃ rátham áviśvaminvam
2.040.03c     viṣūvŕ̥tam mánasā yujyámānaṃ
2.040.03d     táṃ jinvatho vŕ̥ṣaṇā páñcaraśmim

2.040.04a     diví anyáḥ sádanaṃ cakrá uccā^́
2.040.04b     pr̥thivyā^́m anyó ádhi antárikṣe
2.040.04c     tā^́v asmábhyam puruvā^́ram purukṣúṃ
2.040.04d     rāyás póṣaṃ ví ṣyatāṃ nā^́bhim asmé

2.040.05a     víśvāni anyó bhúvanā jajā^́na
2.040.05b     víśvam anyó abhicákṣāṇa eti
2.040.05c     sómāpūṣaṇāv ávataṃ dhíyam me
2.040.05d     yuvā^́bhyāṃ víśvāḥ pŕ̥tanā jayema

2.040.06a     dhíyam pūṣā^́ jinvatu viśvaminvó
2.040.06b     rayíṃ sómo rayipátir dadhātu
2.040.06c     ávatu devī^́ áditir anarvā^́
2.040.06d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

41

2.041.01a     vā^́yo yé te sahasríṇo
2.041.01b     ráthāsas tébhir ā^́ gahi
2.041.01c     niyútvān sómapītaye

2.041.02a     niyútvān vāyav ā^́ gahi
2.041.02b     ayáṃ śukró ayāmi te
2.041.02c     gántāsi sunvató gr̥hám

2.041.03a     śukrásyādyá gávāśira
2.041.03b     índravāyū niyútvataḥ
2.041.03c     ā^́ yātam píbataṃ narā

2.041.04a     ayáṃ vām mitrāvaruṇā
2.041.04b     sutáḥ sóma r̥tāvr̥dhā
2.041.04c     máméd ihá śrutaṃ hávam

2.041.05a     rā^́jānāv ánabhidruhā
2.041.05b     dhruvé sádasi uttamé
2.041.05c     sahásrasthūṇa āsate°

2.041.06a     tā^́ samrā^́jā ghr̥tā^́sutī
2.041.06b     ādityā^́ dā^́nunas pátī
2.041.06c     sácete ánavahvaram

2.041.07a     gómad ū ṣú nāsatiyā
2.041.07b     áśvāvad yātam aśvinā
2.041.07c     vartī^́ rudrā nr̥pā^́yiyam

2.041.08a     ná yát páro ná ántara
2.041.08b     ādadhárṣad vr̥ṣaṇvasū
2.041.08c     duḥśáṃso mártiyo ripúḥ

2.041.09a     tā^́ na ā^́ voḷham aśvinā
2.041.09b     rayím piśáṅgasaṃdr̥śam
2.041.09c     dhíṣṇiyā varivovídam

2.041.10a     índro aṅgá mahád bhayám
2.041.10b     abhī^́ ṣád ápa cucyavat
2.041.10c     sá hí sthiró vícarṣaṇiḥ

2.041.11a     índraś ca mr̥̄ḷáyāti⁺ no
2.041.11b     ná naḥ paścā^́d agháṃ naśat
2.041.11c     bhadrám bhavāti naḥ puráḥ

2.041.12a     índra ā^́śābhiyas pári
2.041.12b     sárvābhyo ábhayaṃ karat
2.041.12c     jétā śátrūn vícarṣaṇiḥ

2.041.13a     víśve devāsa ā^́ gata
2.041.13b     śr̥ṇutā^́ ma imáṃ hávam
2.041.13c     édám barhír ní ṣīdata

2.041.14a     tīvró vo mádhumām̐ ayáṃ
2.041.14b     śunáhotreṣu matsaráḥ
2.041.14c     etám pibata kā^́miyam

2.041.15a     índrajyeṣṭhā márudgaṇā
2.041.15b     dévāsaḥ pū^́ṣarātayaḥ
2.041.15c     víśve máma śrutā hávam

2.041.16a     ámbitame nádītame
2.041.16b     dévitame sárasvati
2.041.16c     apraśastā^́ iva smasi
2.041.16d     práśastim amba nas kr̥dhi

2.041.17a     tuvé víśvā sarasvati
2.041.17b     śritā^́ ā^́yūṃṣi deviyā^́m
2.041.17c     śunáhotreṣu matsuva
2.041.17d     prajā^́ṃ devi didiḍḍhi naḥ

2.041.18a     imā^́ bráhma sarasvati
2.041.18b     juṣásva vājinīvati
2.041.18c     yā^́ te mánma gr̥tsamadā^́ r̥tāvari
2.041.18d     priyā^́ devéṣu júhvati

2.041.19a     prétāṃ yajñásya śambhúvā
2.041.19b     yuvā^́m íd ā^́ vr̥ṇīmahe
2.041.19c     agníṃ ca havyavā^́hanam

2.041.20a     dyā^́vā naḥ pr̥thivī^́ imáṃ
2.041.20b     sidhrám adyá divispŕ̥śam
2.041.20c     yajñáṃ devéṣu yachatām

2.041.21a     ā^́ vām upástham adruhā
2.041.21b     devā^́ḥ sīdantu yajñíyāḥ
2.041.21c     ihā^́dyá sómapītaye

42

2.042.01a     kánikradaj janúṣam prabruvāṇá
2.042.01b     íyarti vā^́cam aritéva nā^́vam
2.042.01c     sumaṅgálaś ca śakune bhávāsi
2.042.01d     mā^́ tvā kā^́ cid abhibhā^́ víśvyā vidat

2.042.02a     mā^́ tvā śyená úd vadhīn mā^́ suparṇó
2.042.02b     mā^́ tvā vidad íṣumān vīró ástā
2.042.02c     pítryām ánu pradíśaṃ kánikradat
2.042.02d     sumaṅgálo bhadravādī^́ vadehá

2.042.03a     áva kranda dakṣiṇató gr̥hā^́ṇāṃ
2.042.03b     sumaṅgálo bhadravādī^́ śakunte
2.042.03c     mā^́ na stená īśata mā^́gháśaṃso
2.042.03d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ

43

2.043.01a     pradakṣiníd abhí gr̥ṇanti kārávo
2.043.01b     váyo vádanta r̥tuthā^́ śakúntayaḥ
2.043.01c     ubhé vā^́cau vadati sāmagā^́ iva
2.043.01d     gāyatráṃ ca traíṣṭubhaṃ cā^́nu rājati

2.043.02a     udgātéva śakune sā^́ma gāyasi
2.043.02b     brahmaputrá 'va° sávaneṣu śaṃsasi
2.043.02c     vŕ̥ṣeva vājī^́ śíśumatīr apī^́tiyā
2.043.02d     sarváto naḥ śakune bhadrám ā^́ vada
2.043.02e     viśváto naḥ śakune púṇyam ā^́ vada

2.043.03a     āvádaṃs tváṃ śakune bhadrám ā^́ vada
2.043.03b     tūṣṇī^́m ā^́sīnaḥ sumatíṃ cikiddhi naḥ
2.043.03c     yád utpátan vádasi karkarír yathā
2.043.03d     br̥hád vadema vidáthe suvī^́rāḥ